Od przedszkola po ósmą klasę. IBE prezentuje nowe podstawy programowe

Tekst powstał we współpracy z Wydawnictwami Szkolnymi i Pedagogicznymi SA.

Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy (IBE-PIB) zaprezentował projekty nowych podstaw programowych dla przedszkoli i większości przedmiotów w szkołach podstawowych. To ważny etap reformy edukacji, której wdrażanie zapowiedziano na kolejne lata.

Czytaj więcej

Szkoły podstawowe i średnie

Rewolucja w lekturach. Od 2026 roku mniej obowiązkowych książek w szkołach

Już za rok uczniów czeka duża zmiana – od września 2026 roku w życie wejdzie nowa podstawa progra...

Reforma edukacji Barbary Nowackiej: 22 projekty, ponad 200 ekspertów

Prace nad dokumentami rozpoczęły się w marcu 2025 r. W ich przygotowanie zaangażowano ponad 200 ekspertów – nauczycieli praktyków, przedstawicieli środowiska akademickiego, organizacji pozarządowych i fundacji z całej Polski. Autorów wyłoniono w ogólnopolskiej rekrutacji, a każdy projekt przeszedł recenzję co najmniej czterech niezależnych specjalistów.

We wtorek na stronie IBE-PIB opublikowano 22 projekty podstaw programowych m.in. do: wychowania przedszkolnego, edukacji wczesnoszkolnej, języka polskiego, historii, matematyki, informatyki, muzyki czy edukacji obywatelskiej. Projekty dla przyrody, biologii, chemii, fizyki i geografii mają zostać zaprezentowane później.

– To dopiero początek procesu legislacyjnego – podkreśla Instytut. Teraz dokumenty trafią do Ministerstwa Edukacji Narodowej, a wcześniej odbędzie się wysłuchanie publiczne, zaplanowane na najbliższy czwartek i piątek.

Czytaj więcej

Edukacja i wychowanie

Reforma edukacji ruszy w 2026 roku. Przyroda dla młodszych klas i nowa matura

Minister Edukacji Narodowej Barbara Nowacka zapowiedziała przebieg planowanej przez resort reform...

Stopniowe wdrażanie reformy edukacji

Nowe podstawy mają być wprowadzane etapami. Od września 2026 r. obejmą uczniów klas I i IV szkoły podstawowej. Rok później wejdą do I klas szkół ponadpodstawowych i dwóch kolejnych roczników w podstawówkach. Proces potrwa kilka lat – pełny cykl kształcenia zakończy się w 2031 r., kiedy uczniowie napiszą nowy egzamin ósmoklasisty i maturę.

Język polski: autonomia i czytelnictwo

Projekt podstawy programowej języka polskiego stawia na odejście od sztywnej listy lektur obowiązkowych na rzecz większej autonomii nauczyciela i ucznia.

– Chcemy, by szkoła przestała opierać się na przymusie, a zaczęła bazować na naturalnych zainteresowaniach dzieci i młodzieży. W efekcie młodzi ludzie będą czytać więcej, chętniej i mądrzej – komentuje dr Kinga Białek, koordynatorka zespołu języka polskiego.

Uczniowie klas IV–VI będą czytać m.in. fragmenty Biblii, mity, legendy, a także utwory patriotyczne. Każdego roku wybiorą wspólnie z nauczycielem co najmniej cztery dłuższe teksty literackie. W klasach VII–VIII pojawią się obowiązkowe dzieła klasyki polskiej literatury, ale również teksty światowe, reportaże czy filozofia.

Historia: mocny akcent na XX i XXI wiek

Podstawa programowa historii zachowuje tradycyjny układ chronologiczny, ale z wyraźnym naciskiem na dzieje Polski.

– Projekt dowartościowuje historię ojczystą oraz budowanie przynależności do wspólnoty. Silny akcent położono na XIX i XX wiek, ale też na perspektywę społeczną i dzieje kobiet – zauważa dr Marek Białokur z Uniwersytetu Opolskiego.

Czytaj więcej

Prawo oświatowe

Olbrzymia zmiana w polskiej szkole. Nowelizacja ustaw oświatowych w konsultacji

Nowelizacja Prawa oświatowego i kilku innych ustaw szykuje szkoły na przełom – uczniowie mają ucz...

Z kolei prof. Stanisław Roszak z UMK wskazuje, że autorzy projektu próbują znaleźć „złoty środek” między tradycyjnym, encyklopedycznym modelem nauczania a podejściem problemowym.

Reforma edukacji w polskiej szkole. Co dalej?

Po konsultacjach społecznych Ministerstwo Edukacji Narodowej zdecyduje o ostatecznym kształcie nowych podstaw programowych. Jesienią 2025 r. mają ruszyć prace nad programami dla szkół ponadpodstawowych.