Matura 2025: Czym jest błąd kardynalny? Czym można przez niego nie zdać matury?

Błąd kardynalny to pomyłka, której boją się maturzyści. Mogą popełnić go na egzaminie z języka polskiego. Czym jest błąd kardynalny i co za niego grozi? Czy popełniając go, można zdać maturę? Wyjaśniamy.

Publikacja: 01.05.2025 07:00

Matura 2025: Czym jest błąd kardynalny?

Matura 2025: Czym jest błąd kardynalny?

Foto: Fotema / Adobe Stock

Błąd kardynalny na maturze to – jak wyjaśnia Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE) – błąd, który świadczy o zupełnej nieznajomości przez zdającego treści lektury obowiązkowej.

Błąd kardynalny na maturze: Czym jest? Definicja CKE

Błąd kardynalny na maturze popełnić można na egzaminie pisemnym z języka polskiego i to zarówno na poziomie podstawowym, jak i na poziomie rozszerzonym. 

Definicja błędu kardynalnego została zamieszczona przez Centralną Komisję Egzaminacyjną w „Informatorze o egzaminie maturalnym z języka polskiego”. Przeczytać w nim można, że błąd kardynalny „[…] to błąd rzeczowy świadczący o nieznajomości treści i problematyki lektury obowiązkowej, do której odwołuje się zdający […]”. Tego rodzaju błąd zdający może popełnić w zakresie:

  • fabuły (w tym głównych wątków utworu),
  • losów głównych bohaterów (w tym np. łączenia biografii kilku bohaterów).

Czytaj więcej

Matura z matematyki 2025. Najważniejsze informacje o poziomie podstawowym i rozszerzonym

Istotny jest fakt, że błąd kardynalnych może zostać popełniony tylko w odniesieniu do lektur obowiązkowych, które wskazane zostały w podstawie programowej jako lektury przeznaczone do omówienia w całości, a nie jedynie we fragmentach.

Błąd kardynalny na maturze: Przykłady

Błąd kardynalny zostanie stwierdzony przez egzaminatora oceniającego pracę maturalną w przypadku uznania, że zdający całkowicie nie zna treści lektury obowiązkowej i nie ma pojęcia, o czym pisze.

Przykładem błędu kardynalnego może być przywołanie postaci Stanisława Wokulskiego z „Lalki” wraz z podaniem informacji, że był on bezrobotny i z tego powodu Izabela Łęcka nie chciała wyjść za niego za mąż. Innym tego typu błędem może być uznanie, że Ksiądz Robak i Jacek Soplica w „Panu Tadeuszu” to dwie różne osoby. Podanie tego typu twierdzeń wraz z konsekwentnym budowaniem na nich argumentacji w dalszej części wypracowania oznaczać będzie otrzymanie za nie 0 punktów.

Czytaj więcej

Język angielski na maturze 2025. Jak wygląda egzamin ustny i pisemny?

Błąd kardynalny a poważny błąd rzeczowy: Różnice

Wielu maturzystów zastanawia się, jaka jest różnica między błędem kardynalnym, a poważnym błędem rzeczowym. Odpowiedź na to pytanie znaleźć można również we wspomnianym już informatorze maturalnym przygotowanym przez CKE.

Poważny błąd rzeczowy to błąd, który świadczy o nieznajomości przez zdającego lektury obowiązkowej wskazanej w poleceniu, jednak w zakresie innym niż w przypadku błędu kardynalnego. Dotyczyć on może błędnego podania np.:

  • imienia lub nazwiska bohatera,
  • wątków innych niż główne,
  • losów bohaterów drugoplanowych,
  • autora utworu.

Poważny błąd rzeczowy to również taki błąd, który świadczy o nieznajomości utworu literackiego lub tekstu kultury, do którego odwołuje się maturzysta, a który jest inny niż lektura obowiązkowa. W tym przypadku za poważny błąd rzeczowy uznany zostanie każdy błąd merytoryczny.

Ponadto za poważny błąd rzeczowy uznany zostanie błąd świadczący o nieposiadaniu przez zdającego wiedzy na temat wybranego przez niego kontekstu. Może to być m.in. błędne przywoływanie faktów historycznych czy pojęć.

Czytaj więcej

Matura 2025 z języka polskiego: Jak będzie wyglądał egzamin pisemny, a jak ustny?

Czy przez błąd kardynalny można nie zdać matury?

Jak można przeczytać w informatorze CKE, „jeżeli zdający przywoła w wypracowaniu lekturę obowiązkową jako kontekst i popełni błąd kardynalny, to praca zostanie oceniona na 0 punktów”. Czy to oznacza, że przez błąd kardynalny można nie zdać matury? Okazuje się, że nie.

Maksymalna liczba punktów, którą można uzyskać za maturę z języka polskiego na poziomie podstawowym, wynosi 60, z czego 35 punktów można otrzymać za wypracowanie. Aby zdać egzamin, należy uzyskać minimum 30 proc, a więc 18 punktów. W przypadku popełnienia błędu kardynalnego w wypracowaniu zdający otrzymuje za nie 0 punktów. Nadal jednak może otrzymać 25 punktów za pozostałe części egzaminu. Oznacza to, że popełnienie błędu kardynalnego nie jest równoznaczne z niezdaniem matury z języka polskiego.

Matura 2025 z języka polskiego: Terminy

Matura 2025 rozpocznie się w poniedziałek 5 maja o godzinie 9.00 od matury pisemnej z języka polskiego na poziomie podstawowym. Maturzyści na napisanie egzaminu będą mieli 240 minut. Egzamin z tego przedmiotu na poziomie rozszerzonym będzie miał natomiast miejsce w środę 21 maja, rozpocznie się również o godzinie 9.00 i potrwa 210 minut.

Część ustna egzaminu maturalnego z języka polskiego zostanie przeprowadzona między 9 a 24 maja (poza 11 oraz 16-18 maja) według harmonogramu ustalonego przez przewodniczących zespołów egzaminacyjnych w poszczególnych szkołach.

Egzamin maturalny z języka polskiego w terminie dodatkowym odbędzie się:

  • w części pisemnej na poziomie podstawowym – we wtorek 3 czerwca,
  • w części pisemnej na poziomie rozszerzonym – w piątek 13 czerwca,
  • w części ustnej – między 9 a 11 czerwca.

Swoje wyniki wszyscy zdający poznają we wtorek 8 lipca.

Błąd kardynalny na maturze to – jak wyjaśnia Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE) – błąd, który świadczy o zupełnej nieznajomości przez zdającego treści lektury obowiązkowej.

Błąd kardynalny na maturze: Czym jest? Definicja CKE

Pozostało jeszcze 96% artykułu
egzaminy
Ania od Matmy: Każdy, kto chce, może zdać maturę z matematyki
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura z matematyki 2025. Najważniejsze informacje o poziomie podstawowym i rozszerzonym
Matura i egzamin ósmoklasisty
Język angielski na maturze 2025. Jak wygląda egzamin ustny i pisemny?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Jakie warunki trzeba spełnić, aby zdać maturę 2025?
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025 z języka polskiego: Jak będzie wyglądał egzamin pisemny, a jak ustny?
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne