Ze skarg wpływających do RPO wynika, że pokrzywdzony na uczelni jest na gorszej pozycji niż obwiniony, który nierzadko zajmuje wyższe miejsce w hierarchii zawodowej czy naukowej.
Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdził, że zgodnie z art. 292 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce stronami w postępowaniu dyscyplinarnym są obwiniony i rzecznik dyscyplinarny. Przepis ten znajduje odpowiednie zastosowanie także w odniesieniu do postępowań dyscyplinarnych w sprawie studentów oraz doktorantów. Odmiennie przedstawia się kwestia statusu pokrzywdzonego w postępowaniu wyjaśniającym - na tym etapie ma on status strony. Ustawodawca w bardzo wąskim zakresie przewidział uprawnienia dla osób pokrzywdzonych na etapie postępowania dyscyplinarnego.
Czytaj więcej
Do tej pory żaden wykładowca nie poskarżył się do komisji dyscyplinarnej przy ministrze, że uczelnia chce ukarać go za światopogląd.
Pokrzywdzony działaniami nauczyciela akademickiego, studenta czy doktoranta ma możliwość uczestniczenia w rozprawie dyscyplinarnej (choć z przepisów nie wynika wprost obowiązek informowania pokrzywdzonego o terminie) oraz składania zeznań w charakterze świadka. Przewiduje się też możliwość złożenia w ramach postępowania dyscyplinarnego w sprawie nauczyciela akademickiego wniosku przez pokrzywdzonego o wyłączenie członków składu orzekającego i protokolanta.
- Interesy pokrzywdzonego winny być chronione nie tylko na
etapie postępowania wyjaśniającego, ale także - w równym stopniu - na
etapie postępowania dyscyplinarnego. Taka zmiana mogłaby mieć pozytywny wpływ także na skuteczność
postępowań dyscyplinarnych - uważa RPO. - Wpisałoby się to w tendencję do poszerzania
uprawnień pokrzywdzonego - dodaje.
Status strony na etapie postępowania dyscyplinarnego przysługuje pokrzywdzonym przez adwokata, radcę prawnego czy lekarza.
RPO Marcin Wiącek poprosił ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka o "rozważenie zasadności podjęcia działań legislacyjnych zmierzających do przyznania pokrzywdzonemu statusu strony w postępowaniach dyscyplinarnych w sprawach studentów, doktorantów i nauczycieli akademickich".