Religia to dopiero początek. Co jeszcze zmieni się w nowym roku szkolnym 2024/2025?

Poprzedni rok szkolny był czasem intensywnych reform wdrażanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Od 2 września uczniów czekają m.in. zmienione listy lektur i ograniczone podstawy programowe. Szkoły wdrożą z kolei pakiet zmian organizacyjnych.

Publikacja: 29.08.2024 16:33

Nowy rok szkolny 2024/2025 przyniesie szereg zmian w nauczaniu i w organizacji pracy szkół

Nowy rok szkolny 2024/2025 przyniesie szereg zmian w nauczaniu i w organizacji pracy szkół

Foto: Adobe Stock

Negocjacje podwyżek płac nauczycielskich, dostrajanie list lektur, wdrożenie ograniczenia prac domowych dla młodszych uczniów – MEN zdążyło już wprowadzić w poprzednim roku szkolnym szereg zmian. Zapowiadane są także kolejne reformy. Przypominamy, przed jakimi wyzwaniami staną już za kilka dni polskie szkoły. 

Nowy rok szkolny: Na start podstawy programowe lżejsze o 20 procent

Rozporządzenie MEN dotyczące podstaw programowych podpisano jeszcze w czerwcu. Jest to jedna z kluczowych zmian w edukacji, bo dotyczy aż 18 przedmiotów w szkołach podstawowych (klasy VI-VIII), liceach ogólnokształcących, technikach oraz branżowych szkołach I i II stopnia. Korekcie ulegną m.in. podstawy nauczania języka polskiego, historii, matematyki, przedmiotów przyrodniczych i języków obcych. Jak podkreślało MEN, jednym z głównych celów reformy ma być skupienie się na rozwoju umiejętności praktycznych uczniów. Ograniczenie treści podstaw poskutkuje automatycznie zmianami w szkolnych egzaminach, zmianie nie ulegną za to podręczniki przedmiotowe. Jak podało MEN w czerwcu tego roku, nauczyciele poszczególnych przedmiotów otrzymają od wydawców informacje o tym, które części podręczników wykraczają poza zakres podstaw programowych obowiązujących w roku szkolnym 2024/2025.

Zmiana w treściach nauczania języka polskiego to również – konsultowane od wielu miesięcy – przetasowanie na liście lektur obowiązkowych i uzupełniających. Od września uczniowie szkół podstawowych pożegnają m.in. wybrane ballady Adama Mickiewicza („Powrót taty", „Pani Twardowska”), a „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza trafi do lektur uzupełniających. Z listy lektur dla szkół średnich znika z kolei m.in. „Konrad Wallenrod” Mickiewicza i „Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu”, a do lektur uzupełniających trafia m.in. „Odprawa posłów greckich” Jana Kochanowskiego.

W roku szkolnym 2024/2025 treści kształcenia ogólnego dla najmłodszych uczniów szkół podstawowych (klasy I-III) zostaną poszerzone o zasady udzielania pierwszej pomocy. Powraca również wspólna podstawa programowa dla wszystkich języków mniejszości narodowej lub etnicznej.

Szkolne egzaminy 2024/2025: Odchudzone treści nauczania i dodatkowe zmiany

Od nowego roku szkolnego treści programowe zmniejszone o ok. 20 proc. staną się jedyną podstawą do przeprowadzania matur i egzaminu ósmoklasisty.

Czytaj więcej

Manowska skarży do TK rozporządzenie Nowackiej ws. lekcji religii

Na maturze 2025 nie będzie już obowiązywać pakiet ułatwień, czyli wymagań egzaminacyjnych wprowadzonych przez MEN po okresie pandemii COVID-19. Obowiązuje również jeden, ostateczny termin składania deklaracji maturalnej, dotyczący wyboru przedmiotów zdawanych na egzaminie – uczniowie złożą je tylko w lutym (dotychczas obowiązywały dwa terminy – we wrześniu i w lutym).

W przypadku egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego nie będzie za to obowiązywać znajomość treści i problematyki:

  • krótkich utworów literackich poznawanych w całości – klasy IV-VI,
  • oraz utworów poetyckich i utworów literackich poznawanych we fragmentach – klasy IV-VI.

Do 1 września na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej zostaną opublikowane aktualne informatory dotyczące egzaminu ósmoklasisty i egzaminu dojrzałości oraz lista jawnych zadań do części ustnej matury z języka polskiego (a także języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej i języka kaszubskiego).

Jakie zmiany dla nauczycieli od nowego roku szkolnego?

Nauczycieli czeka m.in. praca na odchudzonych podstawach programowych, zmienionych listach lektur i przygotowanie uczniów do egzaminów na nowych warunkach. Od 1 września z opcji przejścia na wcześniejszą emeryturę będą mogli skorzystać nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 roku. Dotyczy to osób, które przez co najmniej 20 lat wykonywały pracę na stanowisku nauczyciela, a które nie mogą przejść na emeryturę na podstawie art. 88 ust. 2a Karty Nauczyciela. Nowy rok szkolny może również przynieść dalsze negocjacje dotyczące podwyżek dla nauczycieli.

Zmiany w organizacji nauczania religii pod znakiem zapytania

Uczniowie uczęszczający na zajęcia z religii mogą spodziewać się zmian organizacyjnych. Zgodnie z rozporządzeniem minister edukacji Barbary Nowackiej grupy mniejsze niż 7 uczniów będzie można łączyć tworząc grupy międzyklasowe lub międzyoddziałowe. W przypadku szkół podstawowych możliwe będzie łączenie grup pomiędzy klasami: I-III, IV-VI, VII-VIII. Oceny końcowe z religii lub etyki nie będą wliczane do średniej ocen. 

Przeciwko tym zmianom zaprotestowała zarówno Komisja Wychowania Katolickiego KEP, jak i przedstawiciele Stowarzyszenia Katechetów Świeckich. W sierpniu Konferencja Episkopatu Polski wraz z Polską Radą Ekumeniczną przesłały do Sądu Najwyższego dwie petycje z prośbą o zbadanie rozporządzenia MEN dotyczącego zmian w organizacji nauczania religii. Wcześniej Episkopat zwracał uwagę m.in. na brak przepisów przejściowych dla katechetów. Rozporządzenie MEN zostało zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego – dr hab. Małgorzatę Manowską.

W czwartek prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska poinformowała, że TK przychylił się do wniosku i wydał postanowienie zabezpieczające, czyli zawieszenie stosowania rozporządzenia. Na antenie telewizji wPolsce dodała, że kwestia rozporządzenia MEN odnośnie organizacji nauczania religii zostanie rozpatrzona przez TK „w dość szybkim czasie”. 

Czytaj więcej

Zuzanna Dąbrowska: Poprawka z religii dla Episkopatu

Wymiana HiT-u na edukację obywatelską

Edukacja obywatelska będzie zastępować stopniowo nauczanie przedmiotu Historia i Teraźniejszość. Od nowego roku szkolnego HiT nie będzie nauczany w klasach pierwszych szkół średnich. Kształcenie dokończą za to roczniki, które już rozpoczęły naukę przedmiotu. Od roku szkolnego 2025/2026 w programach nauczania pojawi się za to edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna.

Obowiązek szkolny dla ukraińskich dzieci

Jednym z najważniejszych wyzwań we wrześniu będzie zapewnienie warunków do nauki dzieciom z Ukrainy, które zostały objęte obowiązkiem szkolnym. Od 2 września obowiązek ten dotyczy zarówno dzieci w wieku przedszkolnym, jak i szkolnym. Wyjątkiem są uczniowie najstarszych roczników przystępujący do egzaminu dojrzałości w ukraińskim systemie nauczania. Obowiązek szkolny dla dzieci z Ukrainy zostanie powiązany z przyznawaniem świadczenia 800 plus (realizacja obowiązku będzie weryfikowana).

Standardy ochrony małoletnich w każdej szkole

Do 15 sierpnia 2024 szkoły miały czas na opracowanie i wdrożenie standardów ochrony osób małoletnich. Mowa o procedurach, jakie placówka ma stosować m.in. w przypadku zgłoszenia nadużyć w stosunku do osób małoletnich. Większą kontrolą zostaną objęci pracownicy (nie tylko pedagogiczni) mający kontakt z dziećmi. Standardy – będące skutkiem nowelizacji Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego – obowiązują nie tylko w szkołach, ale w każdym typie placówki oraz instytucji wychowawczej, sportowej i medycznej, w której pracownicy mają kontakt z dziećmi i młodzieżą. Szkoła ma obowiązek zapoznać pracowników i rodziców uczniów ze standardami.

Nowe legitymacje uczniowskie i doposażenie toalet szkolnych

Do pakietu zmian związanych z nauczaniem dochodzą również obowiązkowe kwestie organizacyjne. Od września nowa legitymacja uczniowska będzie mieć formę plastikowej karty. Nową wersję legitymacji otrzymają obowiązkowo uczniowie pierwszych klas. Starsi uczniowie będą mogli wybrać pomiędzy nową kartą lub przedłużeniem ważności standardowej karty z pieczątkami.

Wrzesień przyniesie także kolejny obowiązek organizacyjny, czyli doposażenie szkolnych łazienek. Zgodnie z nowymi przepisami w szkolnych toaletach nie może zabraknąć podstawowych środków higienicznych, czyli: mydła do rąk, papieru toaletowego i papierowych ręczników lub suszarki do rąk.

Czytaj więcej

Kalendarz szkolny 2024/25. Kiedy uczniowie mają dni wolne?

Negocjacje podwyżek płac nauczycielskich, dostrajanie list lektur, wdrożenie ograniczenia prac domowych dla młodszych uczniów – MEN zdążyło już wprowadzić w poprzednim roku szkolnym szereg zmian. Zapowiadane są także kolejne reformy. Przypominamy, przed jakimi wyzwaniami staną już za kilka dni polskie szkoły. 

Nowy rok szkolny: Na start podstawy programowe lżejsze o 20 procent

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Szkoły podstawowe i średnie
Edukacja cyfrowa. Czym jest? Wyzwania i perspektywy
Szkoły podstawowe i średnie
Edukacja obywatelska już niebawem w polskiej szkole. MEN przedstawi plan
Szkoły podstawowe i średnie
Zadania domowe do likwidacji. Czy to dobry krok minister edukacji?
Szkoły podstawowe i średnie
Egzamin ósmoklasisty. Wyniki gorsze niż przed rokiem. Lepsze tylko z jednego przedmiotu
Szkoły podstawowe i średnie
Sondaż: Czy należy zrezygnować z czerwonych pasków na świadectwach?
Materiał Promocyjny
Jak wygląda auto elektryczne