Stypendium na lewą fakturę

Zaniepokoiła nas faktura za buty, które miały kosztować 400 zł. Dokument wystawiła nieznana z nazwy firma. W rejestrze nie udało nam się jej znaleźć – wyjaśnia Małgorzata Wiaderna, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 255 na Pradze-Południe. Zgłosiła doniesienie do prokuratury, podejrzewając, że niektóre stypendia szkolne zostały wyłudzone.

[srodtytul]Lipne dowody[/srodtytul]

Stypendium jest przyznawane uczniowi, jeśli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 351 zł. W tym półroczu wynosi 600 zł. Rodzice taką kwotę dostaną, jeśli przyniosą faktury. I w ten sposób udowodnią, że rzeczywiście kupili dziecku ubrania, przybory szkolne, a także np. oprogramowanie komputerowe czy dostęp do Internetu.

[wyimek]5,5 mln zł wynosi budżet na socjalne stypendia szkolne. 90 proc. finansuje miasto, resztę wojewoda[/wyimek]

– Faktury spływają bardzo różne. Ale po tej podejrzanej, z butami, zaczęliśmy sprawdzać dokumenty – mówi pedagog Ewa Król. – Okazało się, że wielu firm, które rzekomo wystawiły rachunki, po prostu nie ma – dodaje.

Pracownicy szkoły sprawdzili faktury i odkryli, że podawane na niektórych numery NIP czy REGON były wymyślone, podobnie jak dane firmy.

Jakie straty mogła ponieść szkoła? Pracownicy szacują, że może to być nawet kilka tysięcy złotych.

[srodtytul]Sprawdzają rubryczki[/srodtytul]

System rozliczeń sprzyja nadużyciom. Rodzice, których dziecko ma stypendium szkolne, faktury przynoszą do pedagoga. Ten je opisuje i trafiają do Dzielnicowego Biura Finansów Oświaty. Tam wystawiane jest polecenie wypłaty i rodzice mogą odebrać pieniądze w kasie.

Kto kontroluje, czy faktury są prawdziwe? Właściwie nikt.

– Szkoła nie sprawdza firmy wystawiającej fakturę, a jedynie to, czy dokumenty, na podstawie których dokonywane są wydatki ze środków publicznych, są prawidłowo wypełnione – wyjaśnia Marcin Litwinowicz z Biura Edukacji.

Pracownicy sprawdzają więc jedynie, czy kwitek ma odpowiednie pieczątki, czy jest wpisany NIP i REGON firmy, czy wszystkie potrzebne rubryki są wypełnione i czy nie brakuje podpisu.

– Ale przecież trudno dzwonić do każdej firmy, sprawdzać REGON-y, występować za każdym razem do GUS czy KRS

o udostępnienie danych. Zwłaszcza że takiego obowiązku nie ma – mówią urzędnicy. Podkreślają, że jest ich mało, a faktur setki.

[srodtytul]Postawić na zaufanie[/srodtytul]

– Może to jest jakaś luka prawna – przyznaje wiceburmistrz sąsiedniej Pragi-Północ Artur Buczyński. Dodaje jednak, że w tej dzielnicy było specjalne spotkanie z pedagogami i dyrektorami szkół.

– Uczuliliśmy ich, by wyjątkowo dokładnie przyglądali się fakturom. Zwłaszcza że mieliśmy przypadki rachunków wydanych rzekomo przez obcokrajowców na stadionie.

Urzędnicy przyznają, że dobrego sposobu weryfikacji faktur nie ma.

– Ludzie są pomysłowi. Jak chcą, to sposób, by oszukać, znajdą – przekonują.

– Najlepiej działa prewencja – mówi szefowa północnopraskiego DBFO Edyta Fedorowicz. – W ubiegłym roku zakwestionowaliśmy 60 faktur, sprawy poszły do prokuratury, rodzice nie dostali pieniędzy. Od tamtej pory mamy spokój.

Fedorowicz dodaje, że w tym roku wiarygodność faktur także jest wyrywkowo sprawdzana.

– Ale żeby dokładnie skontrolować każdą, trzeba by zatrudnić chyba sztab urzędników.