Więcej uczniów będzie miało szansę zostać olimpijczykami

[b]Rz: Kapituła, układając ranking, bierze pod uwagę sukcesy w olimpiadach. Czy liczba olimpijczyków świadczy o tym, że szkoła jest dobra?[/b]

Prof. Zbigniew Marciniak, wiceminister edukacji, członek honorowy kapituły: Trzeba najpierw zdefiniować, co to znaczy dobra szkoła. A nie ma na to uniwersalnej odpowiedzi. Kapituła rankingu bardzo uczciwie stawia sprawę i podaje wyraźne kryterium i wzór, według którego oblicza wynik szkoły. W tym sensie to pojęcie „dobra” jest adekwatne do miejsca w rankingu, bo tak kapituła definiuje pojęcie „dobra szkoła”. Ma ono zresztą silny związek z potocznym rozumieniem, czym jest dobra szkoła. W słabych olimpijczycy nie otrzymują wsparcia merytorycznego.

[b]Niektórzy twierdzą, że olimpiady niosą w sobie niebezpieczeństwo wystawiania do nich przez szkołę uczniów jak koni wyścigowych, które mają zapewnić dobre miejsce w rankingu.[/b]

Nie wykluczam, że takie sytuacje się pojawiają, ale z pewnością nie ma takiego ducha w polskiej edukacji. Nie ma w Polsce szkół, które by selekcjonowały uczniów tylko po to, by ich wytrenować na olimpijczyków. Takie szkoły istnieją w Chinach, Wietnamie, Rumunii, Rosji. Natomiast w Polsce zawsze się odżegnywaliśmy od takiego modelu. Zwalczaliśmy niezdrowego ducha konkurencji. Olimpiada to ma być dobra zabawa, przygoda. Na olimpiadzie walczysz raczej ze swoim intelektem niż z kolegami. Młodzież bardzo dobrze to rozumie.

[b]Ministerstwo chce zmienić programy nauczania, tak by bardziej były rozwijane zainteresowania uczniów. Czy doświadczenia olimpiad zostaną do tego wykorzystane?[/b]

Olimpijczycy zarysowują pułap możliwości uczniów. Dlatego doświadczenia z olimpiad zostaną wykorzystane. Trzeba jednak pamiętać, że zakres programowy, który opanowuje przeciętny olimpijczyk, jest szerszy od tego, czego usiłujemy nauczyć wszystkich uczniów.

[b]W jakim kierunku będzie szła zmiana programów?[/b]

Chodzi o lekkie odchudzenie treści i przełożenie akcentów na umiejętności natury ogólnej, by nie walczyć o to, by uczeń wyuczył się 150 schematów. Niech on umie ich 100, ale niech na podstawie tych schematów poprowadzi samodzielne wnioskowanie. Zmiana programów da uczniom szanse nabyć na lekcji umiejętności natury abstrakcyjnej i rozwinąć samodzielne myślenie. Teraz większość czasu poświęca się ćwiczeniu umiejętności podstawowych. Po zmianach uczniowie będą bliżej tego progu olimpijskiego, bo na olimpiadach premiowane jest samodzielne myślenie.

[b]Resort chce, by uczelnie współpracowały z liceami. Czy możemy sobie wyobrazić sytuację, że zdolni uczniowie będą mieli na szerszą niż obecnie skalę zajęcia z wykładowcami szkół wyższych?[/b]

Myślę, że do tego dojdzie. Uczelniom zależy na tym, by edukacja dawała dobre efekty kształcenia, bo im lepiej przygotowany absolwent szkoły średniej, tym lepszy student. Uczelnie są gotowe zaangażować się w proces doskonalenia szkoły. Zresztą to, że będziemy mieli obowiązkową maturę z matematyki, to dorobek rektorów. Sądzę więc, że uczeń bardzo dobry znajdzie otwarte drzwi uczelni, do której się zwróci.

[b]W tym roku po raz pierwszy kapituła wzięła pod uwagę Olimpiadę Techniki Samochodowej oraz Wiedzy o Wynalazczości. To krok w stronę promowania niepopularnych wśród licealistów kierunków technicznych?[/b]

Niestety wciąż mamy zbyt niski odsetek młodzieży, która wybiera studia techniczne. To zresztą problem całej Europy. W różnych krajach są różne pomysły, by zwiększyć liczbę absolwentów kierunków technicznych, przyciągnąć do tych studiów zdolnych. To jest jedno z tych działań, ale musi ich być o wiele więcej.

[b]Tegoroczny ranking jest jubileuszowy. Czego pan życzy zwycięzcom przy tej okrągłej rocznicy?[/b]

Życzę wszystkim szkołom pozyskiwania nowych tak wspaniałych nauczycieli entuzjastów, jak ci, których już mają. Zwycięstwo w rankingu to jest efekt ich pracy.

[ramka]Od astronomii i filozofii do znajomości Afryki

1. Olimpiada Artystyczna

2. Olimpiada Astronomiczna