Kreatywne myślenie. Polscy uczniowie w światowej czołówce.

Po raz pierwszy w historii programu PISA zbadano umiejętność kreatywnego myślenia wśród piętnastolatków. Polscy uczniowie znaleźli się w światowej czołówce.

Publikacja: 21.06.2024 14:45

Uczniowie w czasie lekcji.

Uczniowie w czasie lekcji.

Foto: Jerzy Dudek

Tekst powstał we współpracy z Wydawnictwami Szkolnymi i Pedagogicznymi SA.

Badanie PISA to największe badanie umiejętności wśród 15-letnich uczniów na świecie w trzech kategoriach: czytanie ze zrozumieniem, matematyka oraz nauki przyrodnicze. Jest realizowane co trzy lata w państwach OECD, a także w kilkudziesięciu innych krajach świata (w ostatniej edycji z 2022 roku uczestniczyło w nim łącznie 81 krajów i regionów).

Instytut Badań Edukacyjnych, odpowiedzialny za przeprowadzenie badania w Polsce, opublikował raport z badania i wyniki dodatkowej części badania PISA 2022 sprawdzającej umiejętności uczniów z zakresu myślenia kreatywnego. Badanie zrealizowano w marcu i kwietniu 2022 roku, a pomiaru umiejętności myślenia kreatywnego dokonano po raz pierwszy w historii programu PISA. Udział w tej części badania wzięły 64 kraje i regiony.

Uczniowie rozwiązywali specjalnie przygotowane zadania sprawdzające ich umiejętności w zakresie tworzenia różnorodnych pomysłów, tworzenia kreatywnych pomysłów, oceniania i ulepszania pomysłów w czterech domenach: prezentacja graficzna, wypowiedź pisemna, rozwiązywanie problemów społecznych oraz rozwiązywanie problemów naukowych. Rozwiązanie każdego z zadań trwało od 5 do 15 minut.

Czytaj więcej

Badanie umiejętności uczniów: Wyniki polskich nastolatków pogorszyły się

Badanie PISA: świetne wyniki polskich uczniów

Polska osiągnęła wynik statystycznie wyższy niż średnia dla krajów OECD we wszystkich trzech badanych wymiarach (tworzenie różnorodnych pomysłów, tworzenie kreatywnych pomysłów, ocenianie i ulepszanie pomysłów), a także we wszystkich czterech domenach (prezentacja graficzna, wypowiedź pisemna, rozwiązywanie problemów społecznych oraz rozwiązywanie problemów naukowych).

Kraj Średnia (błąd standardowy) Członkostwo w OECD Członkostwo w UE
Singapur 41 (1,2) Nie Nie
Korea Południowa 38 (1,1) Tak Nie
Kanada 38 (3,8) Tak Nie
Australia  37 (3,0) Tak Nie
Nowa Zelandia 36 (2,9) Tak Nie
Estonia 36 (3,9) Tak Tak
Finlandia 36 (2,0) Tak Tak
Dania 35 (2,1) Tak Tak
Łotwa 35 (1,6) Tak Tak
Belgia 35 (3,8) Tak Tak
Polska 34 (2,0) Tak Tak
Portugalia 34 (2,2) Tak Tak
Litwa 33 (1,9) Tak Tak
Hiszpania 33 (2,2) Tak Tak
Czechy 33 (2,3) Tak Tak
Średnia krajów OECD 33 - -

Tabela z raportu IBE „Myślenie poza schematami. Wyniki badania myślenia kreatywnego PISA 2022” (fragment)

Dziewczęta lepsze od chłopców, uczniowie liceów lepsi od uczniów szkół branżowych

Dziewczęta wykazują średnio wyższe umiejętności w zakresie myślenia kreatywnego niż chłopcy we wszystkich krajach uczestniczących w badaniu. W Polsce średni wynik dziewcząt to 36 punktów, a chłopców– 33 punkty. Różnica ta jest istotna statystycznie i zbliżona do średniej dla krajów OECD.

W pomiarze myślenia kreatywnego w Polsce wzięło udział 6011 uczniów – 3009 dziewcząt i 3002 chłopców. W zrealizowanej próbie znalazło się 3051 uczniów liceów ogólnokształcących, 2361 uczniów techników, 575 uczniów szkół branżowych I stopnia i 24 uczniów szkół podstawowych. Różnice w umiejętnościach z zakresu myślenia kreatywnego uczniów uczęszczających do różnych typów szkół są duże – najlepiej pod tym względem wypadają uczniowie liceów ogólnokształcących (umiejętności na dwóch najwyższych poziomach prezentuje prawie połowa uczniów - 48%). W szkołach branżowych W szkołach branżowych odsetek uczniów, którzy osiągają dwa najwyższe poziomy umiejętności wynosi zaledwie 4%.

Przyszłość to kreatywne myślenie

Znaczenie, które przypisuje się kreatywnemu myśleniu, ma odzwierciedlenie niemal we wszystkich podstawach programowych kształcenia ogólnego w krajach biorących udział w badaniu PISA – kreatywność uznaje się za pożądany efekt uczenia się w szkołach. Badanie kreatywnego myślenia w projekcie PISA może zachęcić do otwarcia szeroko zakrojonej debaty na temat znaczenia wspierania rozwoju myślenia kreatywnego w edukacji, a także może zapoczątkować pozytywne zmiany w polityce edukacyjnej i pedagogice na całym świecie.

Raport z badania

Tekst powstał we współpracy z Wydawnictwami Szkolnymi i Pedagogicznymi SA.

Badanie PISA to największe badanie umiejętności wśród 15-letnich uczniów na świecie w trzech kategoriach: czytanie ze zrozumieniem, matematyka oraz nauki przyrodnicze. Jest realizowane co trzy lata w państwach OECD, a także w kilkudziesięciu innych krajach świata (w ostatniej edycji z 2022 roku uczestniczyło w nim łącznie 81 krajów i regionów).

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Szkoły podstawowe i średnie
Sondaż: Czy należy zrezygnować z czerwonych pasków na świadectwach?
Szkoły podstawowe i średnie
W jakim kierunku będzie podążać polska oświata w nowym roku szkolnym?
Szkoły podstawowe i średnie
Szkolnictwo zawodowe w Polsce. Stan obecny i plany na przyszłość
Szkoły podstawowe i średnie
"Sio z paskami". Małopolska kurator mówi, że "stopni nie trzeba wyrażać w skali 1-6"
Szkoły podstawowe i średnie
„Inżynierowie Przyszłości”. Sukces młodych naukowców
Materiał Promocyjny
4 miliony na urodziny