Katarzyna Lubnauer: Zwiększamy wydatki na oświatę

Pensje nauczycieli pójdą od przyszłego roku w górę o 30 proc. Jak to jest liczone?

System liczenia podwyżek jest bardzo prosty. Podnosimy tzw. kwotę bazową. To pozycja w budżecie, od której zależą wszystkie wynagrodzenia nauczycieli. Z ich punktu widzenia oznacza to, że wszystkie te składniki, które zależą od płacy zasadniczej, np. wysługa lat czy dodatek wiejski, będą rosły o wskaźnik 30 proc. Oczywiście jeśli są nauczycielami mianowanymi lub dyplomowanymi. Bo nauczyciele początkujący dostaną nie 30, lecz 33 proc. podwyżki. Bardzo nam zależy, żeby odkleić płace nauczycieli od płacy minimalnej. W tym roku . nauczyciel początkujący zarabia tylko 90 zł więcej, niż wynosi płaca minimalna. My chcemy, by nauczyciel rozpoczynający pracę zarabiał znacząco więcej od minimalnej.

Ile nauczyciel początkujący będzie zarabiał w 2024 r.? Minimalne wynagrodzenie od stycznia to 4242 zł brutto.

Zasadnicza płaca nauczyciela początkującego wyniesie powyżej 4900 zł. Dokładnie określi to ministra Nowacka.

Czytaj więcej

Oświata

Ile powinien zarabiać pedagog? Najmłodszy nauczyciel w Polsce odpowiada

Nauczyciel wchodzący do zawodu powinien otrzymywać pensję w wysokości co najmniej 3 tys. zł, a optymalnie 4 tys. zł - mówi w rozmowie z „Rzeczpospolitą” Bartłomiej Rosiak, nauczyciel języka polskiego w SP nr 182 im. Tadeusza Zawadzkiego „Zośki” w Łodzi, najmłodszy nauczyciel w Polsce.

Kiedy nauczyciele zobaczą te pieniądze na swoich kontach?

Nowy budżet powinien być przyjęty do końca stycznia. Nauczyciele mogą więc dostać te pieniądze najpóźniej w marcu, z wyrównaniem od 1 stycznia. Dostaną wszystko za te dwa, trzy miesiące naraz.

Różnica w wynagrodzeniu nauczyciela początkującego i mianowanego jest niewielka. Czy to się jakoś zmieni?

Zdajemy sobie sprawę, że ta różnica między tymi dwoma stopniami awansu wyniesie ok. 150 zł. Ale z naszego punktu widzenia bardzo ważne jest, by zachęcić młodych absolwentów uczelni do przyjścia do zawodu. To zawód trudny, wymagający, a my potrzebujemy najlepszych pedagogów. Oni na starcie muszą mieć dochody, które pozwolą im się utrzymać.

Nauczyciel mianowany ma często dodatki np. za wychowawstwo czy staż pracy. Nauczyciel początkujący ma suchą pensję, często nie będzie miał też nadgodzin, bo te dostaje częściej nauczyciel doświadczony.

Z nadgodzinami bywa różnie. Czasami dziury w planach lekcji łata się, kim się tylko da – niezależnie od stażu.

Taka sytuacja jest zwłaszcza w dużych miastach. Natomiast w małych miejscowościach, w których dzieci jest coraz mniej, tych godzin dodatkowych jest mniej. Pozostaje też kwestia układu przedmiotów, bo trudniej jest znaleźć kadrę na pojedyncze godziny biologii czy chemii. Dlatego chcielibyśmy, by do szóstej klasy szkoły podstawowej zamiast poszczególnych przedmiotów przyrodniczych był jeden przedmiot – przyroda. To ułatwi szkołom znalezienie nauczyciela na cały etat.

Czytaj więcej

Budżet i podatki

Mało przejrzysty projekt budżetu rządu Donalda Tuska

Gabinet Donalda Tuska przeznaczył na płace w budżetówce, łącznie z nauczycielami, niemal 19 mld zł więcej niż rząd PiS. Ale za to państwo ma się mocniej „obłowić” na VAT.

Czy będzie to nauka szczegółowa, jak obecnie?

Na pewno będziemy chcieli odchudzać podstawy programowe. Chcielibyśmy też, by nauczyciele uzyskali większą autonomię. A bez zmniejszenia podstaw programowych jej nie będzie.

Obecnie nauczyciele mają ściśle określone rzeczy, które muszą zrealizować na zajęciach i mało jest już przestrzeni, by wykazać się kreatywnością, zaproponować coś interesującego, ciekawie poprowadzić lekcje. To czasami dłużej trwa, ale daje lepsze efekty.

Czyli dzieci nie będą już szczegółowo uczyły się różnic między np. tasiemcem uzbrojonym a nieuzbrojonym?

Ważniejsze jest, by wiedziały, jak uniknąć zarażenia tasiemcem i jakie objawy powinny zaniepokoić. Wiedza o zdrowiu jest bardzo potrzebna, a nauka powinna być bardziej praktyczna.

Nauczyciel początkujący pewnie ucieszy się z podwyżki, ale wciąż martwi go fakt, że nauczycielem początkującym jest aż cztery lata i ma umowę na czas określony.

To jest ten czas, kiedy młody nauczyciel powinien móc ocenić, na ile nadaje się do zawodu, czy to jego powołanie. Ja bym tego okresu za bardzo nie skracała. A po dwóch latach na umowie na czas określony dostaje już umowę na stałe.

Ale kredytu taki nauczyciel nie dostanie?

Rozumiem troskę, ale w zawodzie powinni pracować najlepsi. I chcielibyśmy, by rodzice uczniów byli pewni, że ci, którzy są w zawodzie, do tego się nadają.

Czy obecne podwyżki to pierwszy krok w kierunku czynienia zarobków nauczycieli godnymi, czy wyrównanie tego, czego nie dał minister Czarnek?

Nie mam wątpliwości, że nigdy nie będzie tak dobrze, żeby nie mogło być lepiej. Ale mamy też świadomość, że oświata stała się priorytetem dla nowego rządu. Nie ma drugiej takiej dziedziny, w której mielibyśmy taki wzrost rok do roku. W 2015 r. subwencja oświatowa wynosiła 2,2 proc. PKB i spadła w 2023 r. do 1,95 proc PKB. W 2024 to będzie 2,3 proc. PKB. Nie tylko odwróciliśmy spadek ośmiu lat rządów PiS, ale też mamy postęp w wydatkach na szkołę.

Czy w związku z podwyżkami pójdzie w górę także pensum nauczycieli?

Nie. Od początku obiecywaliśmy nauczycielom, że ta podwyżka nie będzie powiązana ze zmianą pensum. Można w przyszłości dyskutować ze związkami zawodowymi na ten temat, ale ta podwyżka miała po prostu pozwolić nauczycielom myśleć z optymizmem o ich pracy, jeśli chodzi o tę stronę dochodową. Dość oszukiwania nauczycieli.