Facetka_z_Poradni: edukacja włączająca służy wszystkim dzieciom

Jeżeli najbliższa studnia z wodą znajduje się 12 km od Twojego domu, a jest to najbliższe źródło wody dla Ciebie, to masz dostęp do wody, czy nie masz?

Publikacja: 21.09.2022 11:17

Szkoła musi zorganizować zajęcia dla niepełnosprawnych

Szkoła musi zorganizować zajęcia dla niepełnosprawnych

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Temat dostępności nie obchodzi nas do momentu, gdy nie napotkamy na barierę, która utrudnia lub uniemożliwia nam funkcjonowanie w codzienności. A jednak coś nas w tej dbałości o dostępność mierzi…

I nie chodzi wyłącznie o kilometry. O te kilometry, które uczeń czy uczennica np. w kryzysie emocjonalnym, musi pokonać by dotrzeć do specjalisty. Chodzi też o dostępność intelektualną i emocjonalną, jakiej potrzebują dzieci i młodzież od nas, znaczących osób dorosłych (nauczycieli, rodziców, opiekunów, specjalistów, dziadków).

Co to oznacza? Że każda szkoła ogólnodostępna ma być ogólnodostępna. Ma być dostępna pod względem architektonicznym, cyfrowym i informacyjno-komunikacyjnym. Dostępna dla każdej osoby, która ze względu na swoje cechy zewnętrzne lub wewnętrzne, albo ze względu na okoliczności, w których się znajduje, musi podjąć dodatkowe działania lub zastosować dodatkowe środki w celu przezwyciężenia bariery, aby uczestniczyć w różnych sferach życia na zasadzie równości z innymi osobami.

Jak z nią jest? Dobrze wiecie. Jeżeli z badań Fundacji Dbam o mój zasięg wynika, że do specjalisty w szkole chodzi się „za karę” (33,2 proc. badanych), to znaczy, że coś zepsuliśmy. Żeby nie powiedzieć dosadniej.

A w myśl Ustawy z 19 lipca 2019 r. o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, to państwo, rozumiane jako ludzie pracujący w instytucjach publicznych, ma zapewnić tę dostępność wszystkim osobom.

Czy szkoła powinna być dla wszystkich?

Możemy zbudować nowe budynki, dostosować strony internetowe, wyposażyć przedszkola i szkoły w najnowocześniejszy sprzęt (to w dostępności jest bardzo ważne), nic z tego jednak nie będzie, jeżeli my, znaczące osoby dorosłe, nie uznamy, że te szczególne potrzeby są szczególne. Jeżeli nie uznamy, że osoby z niepełnosprawnościami mają pełne prawo do wyboru szkoły, do której chcą uczęszczać. Mają prawo wybrać szkołę ogólnodostępną (a ona ma być dostępna) lub szkolę specjalną.

Dostępność nie dotyczy jednak wyłącznie osób z niepełnosprawnościami. Osobami ze szczególnymi potrzebami są również uczniowie i uczennice w procesie korekcji płci, w depresji, uczennice w ciąży. Każda osoba, której potrzeba jest szczególna.

archiwum prywatne

Co myślisz? Dajesz prawo osobom ze szczególnymi potrzebami do pełnej dostępności? Czy Twoje postawy w temacie dostępności, są spójne czy nie?

Może uważasz, że każdy ma prawo do dostępności, ale gdy taka osoba pojawia się w Twoim przedszkolu, czy szkole, to jednak czujesz, że powinna wybrać placówkę specjalną?

Pozostawiam Was z tym. Pobądźcie sobie z tym tematem. Postawy zmieniają się najdłużej i najtrudniej… warto więc zacząć już dzisiaj.

W całej Polsce realizowane są właśnie projekty, których celem jest zapewnienie dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w instytucjach publicznych (w tym w przedszkolach, szkołach i placówkach). Wiele z nich, to projekty wdrażające edukację włączającą. W każdym województwie odbywają się nieodpłatne szkolenia w wymiarze 45 godzin, w  formie online, których celem jest przygotowanie nauczycieli do pracy z osobami o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych. Jeżeli czujesz, że chcesz wiedzieć więcej o dostępności, to zapisz się na te szkolenia koniecznie.

Czytaj więcej

Kurator Barbara Nowak: równe traktowanie wszystkich dzieci to lewactwo

Czas już na to, aby w Polsce uznać w pełni prawo każdej osoby do edukacji. Prawo do różnorodności. Do edukacji uniwersalnie zaprojektowanej i dostępnej dla każdego. Edukacji, która pozwala na efektywne uczenie się. Takiej, która nie musi wiązać się z ogromnym wysiłkiem, a trud być miarą sukcesu. Uniwersalne projektowanie edukacji bowiem, zakłada siedem ważnych zasad: równe użytkowanie, elastyczność w użytkowaniu, proste i intuicyjne użytkowanie, odczuwalna/ dostrzegalna informacja, tolerancja na błędy, niski wysiłek fizyczny, rozmiar i przestrzeń dla podejścia i użytkowania.

Długa droga przed nami, ale już trzeba iść. "Jeśli chcesz iść szybko - idź sam. Jeśli chcesz dojść daleko - idźmy razem" jak mówi przysłowie afrykańskie, które znajdziecie na stronie jednego z projektów, którego celem jest zapewnienie dostępności w edukacji, poprzez włącznie ASPE (asystenta ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi).

Decyzja zawsze należy od nas. Dobrych decyzji więc Wam życzę.

Biogram

Aleksandra Rodzewicz

ekspertka merytoryczna w projekcie Forum kadry włączającej województwa małopolskiego i Akademia Edukacji Włączającej - województwo mazowieckie, członkini Rady Programowej Instytutu Nauki Lektikon, członkini Zarządu Fundacji Hybrydowa Szkoła, trenerka wiodąca w Stowarzyszeniu Forum Rozwoju Regionalnego Polska Wschodnia.  Dyrektorka Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Węgorzewie w latach 2007 - 2021, absolwentka WSP w Bydgoszczy (Logopedia), APS w Warszawie (Tyflopedagogika) i WSKZ we Wrocławiu (Surdopedagogika), nauczycielka dyplomowana. #Facetka_z_Poradni 

Temat dostępności nie obchodzi nas do momentu, gdy nie napotkamy na barierę, która utrudnia lub uniemożliwia nam funkcjonowanie w codzienności. A jednak coś nas w tej dbałości o dostępność mierzi…

I nie chodzi wyłącznie o kilometry. O te kilometry, które uczeń czy uczennica np. w kryzysie emocjonalnym, musi pokonać by dotrzeć do specjalisty. Chodzi też o dostępność intelektualną i emocjonalną, jakiej potrzebują dzieci i młodzież od nas, znaczących osób dorosłych (nauczycieli, rodziców, opiekunów, specjalistów, dziadków).

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Oświata
Szef IBE: Polska szkoła choruje nie na testozę, ale na ocenozę
Oświata
Uczestniczka Powstania Warszawskiego Wanda Traczyk-Stawska Damą Orderu Uśmiechu
Oświata
Warszawa za religię w szkole płaci aż 63 mln zł. Jak jest w innych miastach?
Oświata
Sądowe kłopoty Barbary Nowak. Prokuratura wszczyna postępowanie, ZNP wytacza proces
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Oświata
100 dni rządu. Barbara Nowacka próbuje wypełniać swoje obietnice