Rozwój szkół i nauczycieli. Rola dyrektora w kształtowaniu przyszłości szkoły

Materiał opracowany we współpracy z Ośrodkiem Rozwoju Kompetencji Edukacyjnych WSiP SA

W dzisiejszym, dynamicznie zmieniającym się świecie, umiejętność adaptacji i ciągłego uczenia się stała się kluczowa nie tylko dla jednostek, ale także dla organizacji. W tym kontekście szkoła, jako ucząca się organizacja, odgrywa fundamentalną rolę, modelując postawy i wartości związane z trendem nauki przez całe życie. Kadra nauczycielska, będąca sercem tego procesu, może wspierać uczniów w ich drodze edukacyjnej, ale jej rozwój w dużej mierze zależy od decyzji podejmowanych przez dyrektora szkoły, który decyduje o tematyce szkoleń i programów rozwojowych.

Czytaj więcej

Edukacja i wychowanie

Duże zmiany w szkołach od 1 września 2024 r. Nowacka podpisała rozporządzenie

Obowiązkowe zajęcia z udzielania pierwszej pomocy w ramach godzin wychowawczych, rezygnacja z prz...

Organizacja ucząca się pod kierownictwem dyrektora

Dyrektorzy, będąc liderami uczącej się organizacji, mają kluczowy wpływ na to, jak szkoła wspiera nauczycieli w ich rozwoju. Przykład dyrektora, który podejmuje świadome decyzje dotyczące inwestycji w rozwój kadry, jest silnym sygnałem dla całej społeczności szkolnej, że nauka nie kończy się z zakończeniem szkoły, ale trwa przez całe życie. To właśnie dyrektorzy, wybierając odpowiednie szkolenia, mogą zainspirować nauczycieli do samodzielnego rozwoju i nieustannego doskonalenia.

Współczesne szkoły, które kładą nacisk na uczenie się przez całe życie, rozwijają umiejętności krytycznego myślenia i rozwiązywania problemów nie tylko u uczniów, ale również wśród nauczycieli. Model uczącej się organizacji opiera się na pięciu kluczowych obszarach refleksji zespołowej: myśleniu systemowym, indywidualnym mistrzostwie, zmianie modeli myślowych, budowaniu wspólnej wizji rozwoju oraz zespołowym uczeniu się. Szkoła, która wdraża te zasady, staje się miejscem, gdzie nauczyciele, uczniowie i rodzice wspólnie realizują ambitne cele, podejmując wyzwania współczesności.

Wyzwania współczesnej edukacji stojące przed dyrektorami szkół

Dyrektorzy szkół, decydując o wdrażaniu odpowiednich szkoleń i programów rozwojowych, muszą brać pod uwagę takie czynniki jak rozwój technologii, zmieniające się programy nauczania, rosnącą różnorodność uczniów oraz wzrastające oczekiwania społeczne. Wybór odpowiednich narzędzi i metod szkoleniowych przez dyrektora jest kluczowy dla tego, aby nauczyciele mogli skutecznie odpowiadać na potrzeby współczesnych uczniów.

Jednakże największym wyzwaniem okazuje się motywowanie nauczycieli do przyjęcia zmian oraz monitorowanie ich realizacji. Wprowadzanie modyfikacji często wiąże się z burzeniem dotychczasowej równowagi, co wywołuje opór i niechęć. W związku z tym dyrektorzy muszą skutecznie zarządzać procesem zmiany, dbając o odpowiednie wsparcie dla nauczycieli.

Jak wspierać proces zmiany? Rola dyrektorów w rozwoju placówek

Doświadczeni dyrektorzy mogą efektywnie przeprowadzać swoje zespoły przez proces zmiany, stosując kilka sprawdzonych kroków. Zgodnie z modelem Johna Kottera, oto osiem kluczowych kroków wprowadzania zmiany:

1. Uświadomienie potrzeby zmiany – należy jasno i przekonująco przedstawić powody wprowadzenia zmiany, wskazując, dlaczego jest ona niezbędna dla rozwoju edukacji.

2. Zyskanie zwolenników – budowanie wsparcia wśród nauczycieli i innych interesariuszy jest kluczowe. Zaangażowanie i poparcie dla zmiany zwiększa jej szanse na powodzenie.

3. Ustalenie wizji przyszłości – wypracowanie klarownej wizji tego, jak będzie wyglądać edukacja po wprowadzeniu zmiany, pomoże w wytyczeniu kierunku działania.

4. Komunikowanie nowego – regularna i przejrzysta komunikacja o nadchodzących zmianach, ich celach i korzyściach jest niezbędna do zbudowania zrozumienia i akceptacji.

5. Usuwanie barier i monitorowanie postępów – identyfikacja i eliminowanie przeszkód oraz systematyczne śledzenie postępów w realizacji zmian pozwala na bieżąco dostosowywać strategię.

6. Pokazywanie sukcesów – świętowanie małych i dużych osiągnięć związanych z wprowadzaniem zmiany motywuje i pokazuje, że zmiany przynoszą pozytywne rezultaty.

7. Wytrwałe działania – nowe nawyki - wprowadzanie nowych praktyk wymaga czasu. Kluczowe jest wytrwałe wdrażanie nowych nawyków i kontynuowanie działań zmieniających.

8. Utrwalanie zmiany – zapewnienie, że zmiany zostaną wprowadzone na stałe poprzez integrację z codzienną praktyką oraz monitorowanie długoterminowych efektów.

Czytaj więcej

Szkoły podstawowe i średnie

W jakim kierunku będzie podążać polska oświata w nowym roku szkolnym?

Edukacja prozdrowotna, wychowanie obywatelskie, edukacja dla bezpieczeństwa i pro obronna, rozwój...

Rozwój kompetencji nauczycieli szkół

Aby nauczyciele mogli skutecznie odpowiadać na zmieniające się potrzeby uczniów i wymagania edukacyjne, kluczowe jest wprowadzenie odpowiednich strategii rozwojowych.

Doceniają to partnerzy społeczni i samo Ministerstwo Edukacji Narodowej. Powołany w resorcie Zespół ds. pragmatyki zawodowej nauczycieli ma w planach dyskusję i wypracowanie kierunków, które pozwolą wprowadzać konieczne zmiany do systemu kształcenia nauczycieli, a także unowocześnią doskonalenie zawodowe i profesjonalny rozwój.

Nowoczesna placówka zajmująca się doskonaleniem zawodowym oferuje szkolenia skoncentrowane na nowoczesnych metodach nauczania, które zwiększają zaangażowanie i efektywność uczniów. Dodatkowo, warsztaty z wykorzystania technologii w edukacji uczą nauczycieli skutecznego korzystania z narzędzi cyfrowych, co uatrakcyjnia lekcje i ułatwia przyswajanie wiedzy przez uczniów. W ramach oferty znajdują się także szkolenia z kompetencji miękkich, które rozwijają umiejętności komunikacyjne, zarządzania klasą oraz radzenia sobie z trudnymi sytuacjami dydaktycznymi i wychowawczymi.

Ośrodek, który dysponuje zespołem doświadczonych trenerów łączących wysokie kwalifikacje z pasją do dzielenia się wiedzą i doświadczeniem będzie zapewniał maksymalną efektywność, a przede wszystkim odpowie na rzeczywiste potrzeby nauczycieli.

Obowiązki i przywileje nauczycieli: co mówi prawo?

Na straży zapewniania wysokiej jakości edukacji stoi również prawo, które nakłada na nauczycieli obowiązek regularnego uczestnictwa w doskonaleniu zawodowym. Jednak co istotne, zapewnia im w tym także wsparcie poprzez fundusze, które stanowią 0,8% rocznych środków na wynagrodzenia nauczycieli.