Sześciolatki jednak przegrywają

Prof. Krzysztof Konarzewski z Instytutu Badań Edukacyjnych sprawdził, czy istnieje zależność między umiejętnościami matematycznymi i przyrodniczymi uczniów a wiekiem, w jakim dzieci te zaczynały naukę w szkole.

Przeanalizował wyniki ponad 100 tys. dziesięciolatków z 25 krajów Europy w badaniu IEA TIMSS 2011. Część tych dzieci poszła do szkoły w wieku sześciu, a część – siedmiu lat.

Co ustalił? Okazało się, że w tej samej klasie uczniowie starsi uzyskują lepsze wyniki z matematyki i przedmiotów przyrodniczych niż ich młodsi koledzy.

Kolejna obserwacja potwierdziła, że im później uczniowie rozpoczynają naukę, tym dysproporcje edukacyjne wynikające z różnicy wieku są mniejsze. To oznacza że różnice pomiędzy uczniami urodzonymi np. w styczniu a tymi z grudnia będą mniejsze, jeżeli rozpoczną oni edukację jako siedmiolatki, niż gdy ich start szkolny przypada na szósty rok życia.

Z analizy prof. Konarzewskiego wynika też, że im wyższy średni wiek uczniów w klasie, tym – przeciętnie – lepsze osiągnięcia całej grupy. Przy czym w większym stopniu dotyczy to przedmiotów przyrodniczych.

Konarzewski zwraca uwagę również na to, że im starsza klasa, tym mniejsze są różnice pomiędzy osiągnięciami chłopców i dziewcząt.

– Wniosek z tych badań jest następujący. Optymalnym wiekiem do rozpoczęcia edukacji jest sześć i pół roku – konkluduje prof. Konarzewski.

Dalsze odraczanie startu wieku szkolnego nie przynosi już bowiem korzyści. To oznacza, że dzieci ze szkół, w których edukacja zaczyna się  od siódmego roku życia, nie osiągają więcej niż ich koledzy z klas o pół roku młodszych.

Prof. Konarzewski wskazuje, by w związku z tym zmienić datę, w której dzieci obejmowałby obowiązek szkolny z 31 grudnia  na 30 czerwca. To oznaczałoby, że do szkoły muszą iść tylko te dzieci, które  skończyły sześć lat w pierwszym półroczu.

– Uzyskalibyśmy dwie korzyści. Po pierwsze, w szkole uczyłyby się naprawdę sześciolatki, po drugie, różnice wynikające z miesiąca urodzenia dzieci nie miałyby już tak dużego wpływu na przyswajanie przez nie wiedzy – wyjaśnia naukowiec.

Takie rozwiązanie z powodzeniem stosowane jest w innych krajach. W Austrii, Czechach i na Słowacji 1 września rozpoczynają naukę te dzieci, które sześć lat skończyły do 31 sierpnia, podobnie  jest w niektórych niemieckich landach. W innych jest to właśnie 30 czerwca. Z kolei na Węgrzech uczeń, który ma trafić do szkoły, szóste urodziny musi obchodzić najpóźniej 31 maja.