Uchwałą nie można regulować minimalnej liczby uczniów

Liczebność początkowych klas szkoły podstawowej została określona w rozporządzeniu. Rada gminy nie może tego uszczegółowić.

Publikacja: 28.06.2022 07:29

Uchwałą nie można regulować minimalnej liczby uczniów

Foto: AdobeStock

Rada jednej z wielkopolskich gmin podjęła uchwałę o liczebności uczniów w szkołach podstawowych w klasach I–III. Zaleciła dyrektorom, aby uzależnić utworzenie oddziału szkolnego od minimalnej liczby chętnych.

Zdaniem wojewody nie było ku temu podstaw prawnych. Stwierdził więc nieważność uchwały. Gmina odwołała się więc do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, który częściowo przyznał jej rację. Sprawa trafiła do NSA.

Naczelny Sąd Administracyjny przyznał z kolei rację wojewodzie – rada gminy nie może określać uchwałą liczebności klas. Do zadań własnych gminy należy zaliczyć edukację publiczną. Nie oznacza to jednak, że każde działanie, które może dotyczyć edukacji publicznej lub być z taką edukacją związane, może być wykonywane przez organy samorządu gminnego.

Czytaj więcej

Szkoły i przedszkola przyjmą dzieci uchodźców z Ukrainy

Regulacja polskiego samorządu terytorialnego oparta jest na konstytucyjnej zasadzie decentralizacji (art. 15 ust. 1 Konstytucji RP), która sytuuje samorząd terytorialny jako strukturę wykonującą konkretne zadania publiczne na podstawie przyznanych mu kompetencji. Nie ma więc miejsca na autonomię samorządu rozumianą jako domniemywanie kompetencji do wykonywania zadań publicznych. To, jakie kompetencje przysługują radzie gminy w ramach wykonywania zadań z zakresu edukacji publicznej, określają przede wszystkim przepisy prawa oświatowego oraz akty wykonawcze do tej ustawy. Na tym polega stosowanie zasady praworządności, aby każde działanie organu wykonującego zadania publiczne było oparte na właściwej podstawie prawnej i mieściło się w zakresie tej podstawy (art. 7 Konstytucji RP).

Sąd przyznał, że kompetencja do zatwierdzania arkusza organizacji szkoły podstawowej została przyznana wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) i wynikała z uprawnienia tego organu do wykonywania nadzoru nad działalnością szkoły, w tym nad jej organizacją. Określenie liczby uczniów w klasach zostało jednak uregulowane w przepisach rozporządzenia w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli. Paragraf 5 rozporządzenia ustala maksymalną liczbę uczniów w oddziale klas I–III szkoły podstawowej na nie więcej niż 25. Żaden przepis prawa oświatowego nie zawiera upoważnienia dla rady gminy do ustalania minimalnej liczby uczniów w klasach szkoły podstawowej.

Prawo oświatowe zawiera jedynie delegację ustawową dla ministra do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli, uwzględniając prawidłowe cele i zadania szkół i przedszkoli, w tym liczbę uczniów w oddziale klas I–III szkoły podstawowej. Uszczegółowienie liczby uczniów w uchwale rady gminy nie może być uznane za zgodne z prawem.

Obecnie, ze względu na wojnę w Ukrainie, dopuszczono zwiększenie liczebności klas do 29 uczniów.

Sygnatura akt: III OSK 3002/21

Rada jednej z wielkopolskich gmin podjęła uchwałę o liczebności uczniów w szkołach podstawowych w klasach I–III. Zaleciła dyrektorom, aby uzależnić utworzenie oddziału szkolnego od minimalnej liczby chętnych.

Zdaniem wojewody nie było ku temu podstaw prawnych. Stwierdził więc nieważność uchwały. Gmina odwołała się więc do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, który częściowo przyznał jej rację. Sprawa trafiła do NSA.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Edukacja
Warszawski Uniwersytet Medyczny nie wybierze rektora 23 kwietnia
Edukacja
Klucz odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z Chemii z Wydziałem Chemii UJ 2024
Edukacja
Próbna Matura z Chemii z Wydziałem Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego 2024
Edukacja
Sondaż: Co o rezygnacji z obowiązkowych prac domowych myślą Polacy?
Edukacja
Koniec obowiązkowych prac domowych. Prezes ZNP mówi: Za szybko
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO