Podjazdy, stypendia i pomoce dydaktyczne

Wyższe uczelnie czekają na osoby niepełnosprawne. Kampusy wielu z nich co prawda powstały dziesiątki, a nawet setki lat temu, ale dziś uczelnie robią wiele, by zmniejszyć bariery dla osób, które nie widzą, nie słyszą lub mają problemy z poruszaniem się.

Praktyki w ZUS. Na Politechnice Lubelskiej studiuje 107 osób niepełnosprawnych. Są to studenci z lekką lub umiarkowaną niepełnosprawnością.

– Wszystkie nasze budynki są przystosowane dla osób niepełnosprawnych. Są wyposażone w podjazdy, specjalne windy i sanitariaty – opowiada Iwona Czajkowska-Deneka, rzecznik prasowy uczelni. Dodaje, że w tym roku dalej trwają prace remontowe w akademikach, m.in. w Domu Studenckim nr 4 (jedno piętro będzie tam w całości przygotowane dla studentów niepełnosprawnych) oraz na Wydziale Inżynierii Budowlanej i Sanitarnej. Poza tym wszystkie nowe inwestycje będą dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej studiuje 416 osób z orzeczoną niepełnosprawnością, z czego 282 na studiach dziennych. Od listopada ub. roku na UMCS działa Akademickie Centrum Wsparcia. – Jego działania skierowane są do studentów z problemami adaptacyjnymi, emocjonalnymi i innymi trudnościami, którzy mogą uzyskać pomoc w formie rozmowy, porady czy specjalistycznej konsultacji – mówi Grażyna Kwaśniewska, pełnomocnik rektora ds. studentów niepełnosprawnych. Dodaje, że osoby niepełnosprawne mogą liczyć też m.in. na specjalne stypendia, ale również mogą się starać o wszystkie świadczenia przysługujące wszystkim studentom. Poza tym uczelnia może dostosować im terminy i sposób zdawania egzaminów do ich indywidualnych potrzeb. Poza tym po ustaleniu z dziekanem i kierownikami zakładów mogą uzyskać zgodę na zmianę trybu i form sprawdzania wiedzy, przygotowywania materiału dydaktycznego w alternatywnych formach zapisu, pomocy kolegów (wolontariat studencki) czy korzystać z urządzeń rejestrujących przebieg zajęć. – W indywidualnych przypadkach, jeśli to konieczne, np. z powodu choroby mogą oni mieć wydłużony czas trwania nauki – mówi Grażyna Kwaśniewska. Dodaje, że na uczelni działa poradnia dla osób niepełnosprawnych. Mogą one też korzystać z pomocy pełnomocnika ds. studentów niepełnosprawnych. – Nasi pracownicy naukowi dostają wskazówki, jak pracować z osobami niepełnosprawnymi – opowiada Grażyna Kwaśniewska. Dodaje, że uczelnia współpracuje z lubelskim Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, gdzie studenci odbywają m.in. praktyki i staże. W tej chwili uczelnia przygotowuje nową wersję swojej strony internetowej, z której będą mogły korzystać też osoby niedowidzące. – Uczelnia przygotowuje też projekt wykonania podjazdu i wejścia bezpośredniego na teren basenu znajdującego się w kompleksie obiektów Akademickiego Ośrodka Sportowego. – Każdy remont w uczelnianych obiektach przyczynia się do podniesienia ich standardu, a tym samym stają się one w pełni dostępne dla osób niepełnosprawnych – tłumaczy Grażyna Kwaśniewska.

[srodtytul]Czasami trzeba liczyć na kolegów[/srodtytul]

Na Uniwersytecie Gdańskim studiują osoby niepełnosprawne ruchowo, niewidome, niedowidzące i niedosłyszące – w sumie 438 studentów i 18 doktorantów. Czy uczelnia jest przyjazna dla niepełnosprawnych?

– Uniwersytet Gdański jest w specyficznej sytuacji, ponieważ często jest nazywany „najdłuższym uniwersytetem w Europie” ze względu na rozciągnięte na przestrzeni ponad 100 km budynki uczelni – mówi Beata Czechowska-Derkacz, rzecznik prasowy uczelni. UG ma kampusy w całym Trójmieście. – W obrębie poszczególnych kampusów studenci niepełnosprawni mogą poruszać się swobodnie, ale przejazd z jednego kampusu do drugiego jest uzależniony od dostosowania transportu miejskiego dla ich potrzeb – tłumaczy rzeczniczka. Dziesięć budynków uczelni jest w pełni dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych. Mają odpowiednie windy, podjazdy czy miejsca do pracy dla osób niepełnosprawnych. Są to budynki: Wydziału Prawa i Administracji, Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii, nowy budynek Instytutu Oceanografii w Gdyni, nowy gmach Biblioteki Głównej Uniwersytetu Gdańskiego na ul. Wita Stwosza oraz nowy budynek Centrum Konferencyjno-Szkoleniowego w Sopocie i po jednym z budynków Wydziału Chemii i Wydziału Biologii, Geografii i Oceanologii, a także domy studenckie nr 6 i 7. – W tym roku został oddany do użytku nowy gmach Wydziału Nauk Społecznych, który także w całości jest przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych – mówi Beata Czechowska-Derkacz. Dodaje, że w kilku innych niż wyżej wymienione budynkach znajdują się windy dla osób niepełnosprawnych ruchowo. Budynek Biblioteki Ekonomicznej w Sopocie wyposażony jest w elektryczną wyciągarkę wózków inwalidzkich. Ale jeszcze nie wszędzie mogą się dostać osoby na wózkach. – Pozostaje problem w zabytkowych budynkach UG, takich jak Wydział Zarządzania i Wydział Chemii, gdzie studenci niepełnosprawni muszą liczyć na pomoc kolegów – opowiada Beata Czechowska-Derkacz. Zauważa, że jeszcze w tym roku powinna ruszyć budowa nowego gmachu Wydziału Chemii i Wydziału Biologii, które powstają w ramach środków unijnych i będą w pełni dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Na uczelni pracuje pełnomocnik ds. osób niepełnosprawnych i wszystkie sprawy, także te związane z transportem lub tłumaczeniem migowym, są rozwiązywane indywidualnie. W nowym gmachu Biblioteki Głównej w Gdańsku znajduje się specjalistyczna pracownia, w której przygotowywane są materiały dydaktyczne dla osób niewidomych i słabo widzących. Pracownię prowadzi Rafał Charłapmowicz, niewidomy pracownik UG. Rzecznik uczelni mówi, że w pięciu czytelniach biblioteki znajdują się stanowiska komputerowe przystosowane dla osób słabowidzących i niewidomych. Na stronie internetowej uniwersytetu można znaleźć aktualne wiadomości na temat działalności rektorskiej komisji „Uniwersytet bez barier” oraz informacje przydatne osobom niepełnosprawnym (http://bariery.ug.gda.pl).

Uniwersytet Gdański jest jedyną szkołą wyższą na Pomorzu i jedną z niewielu w Polsce wyposażoną w urządzenia wspomagające słyszenie, które służą niepełnosprawnym studentom. W 2005 roku Uniwersytet Gdański i Pomorski Oddział Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych podpisały porozumienie, zgodnie z którym PFRON dofinansował zakup i montaż urządzeń wspomagających słyszenie dla niepełnosprawnych studentów UG. Blisko 300 tys. zł zostało przekazane w ramach realizowanego przez Uniwersytet Gdański programu dla osób niedosłyszących – PITAGORAS. – Wsparcie finansowe pozwoliło na wyposażenie sal wykładowo-audytoryjnych na Wydziale Filologiczno-Historycznym oraz na Wydziale Prawa i Administracji w urządzenia wspomagające słyszenie. Niepełnosprawni studenci UG zostali również wyposażeni w przenośne systemy FM wspomagające słyszenie – tłumaczy pani rzecznik. Dodaje, że w niektórych budynkach wydziałów została wprowadzona numeracja brajlowska na drzwiach we wszystkich pokojach i głosowa informacja w windach. Informacje te podawane są w języku polskim i angielskim. Obecnie trwa remont Domu Studenckiego nr 5, który zostanie w pełni przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych.

[srodtytul]Studenci architektury walczą z barierami[/srodtytul]

Wiele obiektów z kampusu Politechniki Gdańskiej liczy już 100 lat. – Wtedy nikt nie myślał o udogodnieniach dla niepełnosprawnych. Dziś podczas każdego dużego remontu politechnicznego obiektu zabytkowego uczelnia stara się uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych – opowiada Katarzyna Żelazek, rzecznik uczelni. Dodaje, że np. w ubiegłym roku w Gmachu Głównym uruchomiono nowe windy.

W nowym roku akademickim po wielkim, kompleksowym remoncie uruchomione zostaną dwa baseny politechniczne i sala do aerobiku, a wszystko z pełnym dostępem dla osób niepełnosprawnych. – Z myślą o tych studentach wprowadzamy również udogodnienia w akademikach, które są systematycznie remontowane. Pojawiają się tam podjazdy czy windy – dodaje pani rzecznik. A Damian Kuźniewski, kierownik Osiedla Studenckiego, podkreśla, że w akademikach są pokoje przystosowane dla osób niepełnosprawnych.

Na Politechnice Gdańskiej w roku akademickim 2008/2009 przyznano 219 stypendiów z tytułu niepełnosprawności. Miesięcznie na te stypendia uczelnia wydaje ponad 54 tys. zł. Od lat studenci architektury realizują przedsięwzięcie „Miasta bez barier”. – Podczas warsztatów wcielają się w rolę niepełnosprawnych – niewidomego z laską, człowieka na wózku czy poruszającego się o kulach – i penetrują przestrzeń publiczną, np. najechali Gdańsk i Tczew. Owocami spostrzeżeń dzielą się każdorazowo z władzami miasta – opowiada Katarzyna Żelazek. Ostatnio studenci architektury pod lupę wzięli kampus Politechniki Gdańskiej. W połowie roku ruszyć ma strona WWW, na której każdy zainteresowany będzie mógł wirtualnie przejść na przykład z budynku do budynku, rozpoznać pułapki, które na niego czyhają, wreszcie – wybrać optymalną drogę. W bibliotece każdy student może liczyć na pomoc i bibliotekarza. – Projekt nowej strony internetowej uczelni zakłada opcję powiększania czcionki. Niewidomi zaś zazwyczaj korzystają z oprogramowania z syntetyzatorem mowy – tłumaczy rzeczniczka uczelni. Dodaje, że nie zdarzyło się dotąd, by student niepełnosprawny poprosił o pomoc w czasie egzaminu. – Pracownicy Katedry Systemów Multimedialnych Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, którzy mają na swoim koncie wiele projektów na rzecz podniesienia jakości życia osób niepełnosprawnych (m.in. związane z ubytkiem słuchu, wzroku i mowy), nie pamiętają, aby o pomoc prosił ich student naszej uczelni – mówi Katarzyna Żelazek.