Węgierski parlament przyjął "ustawę zemsty". Nowe przepisy pogarszają pozycję nauczycieli

Węgierski parlament, większością partii rządzącej, przyjął kontrowersyjną ustawę, zmieniającą status nauczycieli i nadmiernie obciążającą ich pracą. Zmiany są podobne do tych, które w Polsce zapowiada i forsuje Przemysław Czarnek.

Publikacja: 07.07.2023 08:48

Na Węgrzech brakuje już 16 tys. nauczycieli. Teraz szykuje się dalszy ich odpływ

Na Węgrzech brakuje już 16 tys. nauczycieli. Teraz szykuje się dalszy ich odpływ

Foto: Adobe stock

Dzięki nowemu prawu status węgierskich nauczycieli, który formalnie podlegają od pewnego czasu pod Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, będzie coraz bardziej przypominał status żołnierzy. Nie będą mieli gwarancji zatrudnienia, stracą status urzędników państwowych, a ich umowy nie będzie już chronione przez kodeks pracy.

Od 1 stycznia 2024 roku, zgodnie z nową ustawą tydzień pracy węgierskiego nauczyciela będzie mógł wynosić do 48 godzin lekcyjnych tygodniowo, a władze będą mogły narzucić mu obowiązek brania nadgodzin, nawet do 12 godzin dziennie. Nauczyciele będą też mogli być przenoszeni ze szkoły do ​​szkoły w celu zastąpienia kolegów. W ten sposób rząd ma nadzieję zaradzić brakowi nauczycieli, który jest dużym problemem w węgierskich szkołach. Obecnie brakuje już ok. 16 tys. nauczycieli, a wprowadzenie nowego prawa może spowodować odejście z zawodu kolejnych 5 tys. osób.

Czytaj więcej

Orbán ugina się przed Unią. Bez odblokowania funduszy niełatwo będzie przełamać kryzys

Pensje nauczycielskie na Węgrzech są jednymi z najniższych w Europie i wynoszą równowartość od 2,2 tys. do 3,6 tys. złotych miesięcznie. Niskie zarobki nie tylko nie przyciągają do zawodu młodych ludzi, ale także powodują odejścia doświadczonych nauczycieli, którzy nie mogąc za nauczycielską pensję związać końca w końcem, szukają innego zatrudnienia.

Nowa reforma, którą nauczyciele nazwali „prawem zemsty”, przeforsowana przez rząd Orbana ma na celu podporządkowanie władzom nauczycieli, którzy od półtora roku organizowali antyrządowe strajki przeciw pogarszającej się sytuacji w oświacie. Podczas ostatnich, majowych demonstracji nauczyciele i rodzice protestowali przeciwko planowanemu zakazowi strajków nauczycieli, trudnym warunkom pracy, niskim zarobkom i zwalnianiu opornych. Władze wysłały do uczestników siły policji, a protestujących rozpędzono gazem łzawiącym i gumowymi pałkami.

Protestujący rozsypali przed parlamentem 100 kilogramów lodu, jako symbol topniejącej nadziei na dobrą przyszłość dla węgierskiej młodzieży.

Po wtorkowym zatwierdzeniu ustawy uczniowie, związki zawodowe nauczycieli i ich sympatycy zorganizowali całodniowy protest przed budynkiem węgierskiego parlamentu w Budapeszcie. Uczestnicy skandowali słowo JÖVŐ ("przyszłość") oraz rozsypali przed parlamentem 100 kilogramów lodu, jako symbol topniejącej nadziei na dobrą przyszłość dla węgierskiej młodzieży.

Węgierski rząd twierdzi tymczasem, że nowa ustawa ma położyć podwaliny pod podwyżkę płac w sektorze edukacji. Rządzący o brak znacznego zwiększenia nauczycielskich pensji obwiniają spór z Unią Europejską, która wstrzymała Węgrom wypłatę miliardów z funduszu odbudowy UE, dopóki nie wypełnią 27 tzw. kamieni milowych, w większości poświęconych umocnieniu rządów prawa na Węgrzech.

Zmiany prawa oświatowego na Węgrzech są podobne do tych, które już od dłuższego czasu forsuje Prawo i Sprawiedliwość. Jak na razie razie prezydent Andrzej Duda dwukrotnie odmówił podpisania tzw. lex Czarnek. Minister edukacji i nauki zapowiada teraz, że jesienią ruszą prace nad likwidacja Karty Nauczyciela. W szkołach średnich zniesiony zostaje także limit nadgodzin, co oznacza, że będą oni mogli pracować ponad 1,5 etatu.   

Czytaj więcej

Emerytury stażowe: Nauczyciele latem chcą rozliczyć się z budżetem

Dzięki nowemu prawu status węgierskich nauczycieli, który formalnie podlegają od pewnego czasu pod Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, będzie coraz bardziej przypominał status żołnierzy. Nie będą mieli gwarancji zatrudnienia, stracą status urzędników państwowych, a ich umowy nie będzie już chronione przez kodeks pracy.

Od 1 stycznia 2024 roku, zgodnie z nową ustawą tydzień pracy węgierskiego nauczyciela będzie mógł wynosić do 48 godzin lekcyjnych tygodniowo, a władze będą mogły narzucić mu obowiązek brania nadgodzin, nawet do 12 godzin dziennie. Nauczyciele będą też mogli być przenoszeni ze szkoły do ​​szkoły w celu zastąpienia kolegów. W ten sposób rząd ma nadzieję zaradzić brakowi nauczycieli, który jest dużym problemem w węgierskich szkołach. Obecnie brakuje już ok. 16 tys. nauczycieli, a wprowadzenie nowego prawa może spowodować odejście z zawodu kolejnych 5 tys. osób.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Za granicą
W Charkowie zbudowano szkołę dla dzieci sześć metrów pod ziemią
Za granicą
Ile kosztują studia medyczne za granicą?
Za granicą
Nauczyciele opowiadają o Polakach mieszkających na Wschodzie
Za granicą
Fałszywy nauczyciel wpadł przez błędy ortograficzne
Za granicą
Bezpłatna podróż koleją po Europie. Do wygrania bilety dla 36 tys. osób
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO