Nie za wszelką cenę - ciszej o awansie, głośniej o równowadze

Partnerem ogólnopolskiego badania jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a partnerem badawczym PBS Sp. z o.o.

Badanie realizowane w środowisku pracy to już stały element kampanii „Bliżej Siebie”. Mówimy „sprawdzam”, by poznać opinie, doświadczenia i potrzeby pracowników_czek oraz liderów_ek, a tym samym zidentyfikować aktualne wyzwania i problemy, o których chcemy mówić głośno w kampanii. Tegoroczne badanie, jak zawsze dostarcza nam informacji o aktualnej kondycji psychicznej osób w środowisku pracy, ale także porusza wątki wypalenia zawodowego, bezpieczeństwa psychologicznego, relacji z pracą, komunikacji i otwartości na rozmowy o zdrowiu psychicznym, czy przywództwa i kompetencji liderskich. Postawiliśmy sobie także za cel uchwycenie zmieniającej się percepcji sukcesu zawodowego oraz produktywności - mówi Agata Swornowska-Kurto, Prezeska Zarządu Grupy ArteMis, pomysłodawcy i organizatora kampanii.

Raport z prezentacją pełnych wyników oraz komentarzami ekspertów można pobrać bezpłatnie na stronie kampanii BlizejSiebie.info

Przeciążeni, zestresowani… wypaleni

Omawiane badanie pokazuje, że polski pracownik jest pracownikiem zestresowanym. Tylko 2% osób w środowisku pracy nigdy nie odczuwa stresu, podczas gdy 77% odczuwa stres co najmniej czasami (40% „czasami”, 37% co najmniej „często”).

Jednocześnie należy podkreślić, że prawie co trzeci badany (29%) przyznaje, że stres, jaki odczuwa w pracy często utrudnia realizację bieżących zadań.

Kondycja psychiczna pracowników_czek i liderów_ek cierpi właśnie z racji nadmiernego stresu, którego doświadczamy (34% wskazuje go jako czynnik obniżający kondycję psychiczną), a od stresu prosta droga do wypalenia zawodowego, którego przypadki w swoim zespole widzi 44% liderów_ek.

Obserwacje liderów mogą być zasadne, ponieważ większość badanych w ciągu ostatniego roku przynajmniej „czasami” doświadczała wymiarów typowych dla wypalenia zawodowego, na które wskazuje definicja WHO: poczucie wyczerpania i/lub braku energii (84% badanych), dystans i/lub negatywne nastawienie do pracy/współpracowników_czek (72%), obniżona efektywność w pracy (75%) - mówi Agata Swornowska-Kurto. Niewielu z naszych badanych miało diagnozę specjalisty (zaledwie 2%), ale 34% przypuszcza, że w ostatnich 5 latach doświadczyło wypalenia zawodowego. Mówimy zatem o realnym problemie, który wymaga działania na poziomie zarówno jednostki, jak i organizacji. Tymczasem 55% badanych stwierdza, że w ich firmie nie są podejmowane działania, które mają chronić pracowników_czki przed wypaleniem zawodowym - dodaje.

Wśród działań prewencyjnych respondenci wskazują przede wszystkim na docenianie (56% badanych) oraz atmosferę szacunku, otwartości, zaufania i wsparcia (47%). Choć istotne są także rozwiązania systemowe, takie jak: dodatkowy płatny urlop (39% badanych) i dostosowywanie ilości pracy do wymiaru etatu (36%), a także postawa przełożonych - na empatyczne podejście i wsparcie wskazuje 38% badanych.

Nowe oblicze sukcesu

W tegorocznym badaniu kampanii „Bliżej Siebie” postanowiliśmy sprawdzić, jak osoby w środowisku pracy patrzą na produktywność i sukces zawodowy, i jakie podejście jest dominujące w myśleniu pracowników_czek i liderów_ek - czy to tradycyjne, czy może jesteśmy świadkami zmian i narodzin nowych definicji, które uwzględniają elementy, takie jak zdrowie psychiczne, jakość relacji w zespole oraz poczucie sensu wykonywanej pracy - mówi Agata Swornowska-Kurto.

Badanie pokazało, że sukces nie ma jednej definicji, a jego postrzeganie może ewoluować w czasie i zależeć od miejsca na ścieżce kariery, w którym się znajdujemy, co wskazuje, że powinniśmy kierować się raczej ku indywidualnemu rozumieniu sukcesu, niż tworzeniu uniwersalnych definicji. Niemniej jednak można wskazać pewne tendencje.

Okazuje się, że znaczna część osób wciąż patrzy na sukces z tej tradycyjnej perspektywy zarobków i awansu - spośród wskazanych elementów pracy wpływających na poczucie, że osiągamy sukces zawodowy, 74% badanych wybrała wynagrodzenie, a 52% awans na wyższe stanowisko.

Widać jednak pewne tendencje zmiany, ponieważ ponad połowa respondentów jako przejawy sukcesu wskazuje satysfakcję z wykonywanych zadań (59%), docenienie przez przełożonych (52%), dobrą atmosferę w zespole (50%) i równowagę między pracą a życiem osobistym (46%).

To, co chciałabym podkreślić, to fakt, że tylko 9% badanych uznaje, że na poczucie osiągnięcia sukcesu wpływa fakt, że pracuje się dużo, ponad normę. Odchodzimy zatem od kultury zajętości, gdzie przepracowanie było utożsamiane z ambicją, produktywnością i prestiżem. I bardzo cieszy, że tematy związane ze zdrowiem psychicznym zaczynają realnie funkcjonować w narracjach o karierze, rozwoju i jakości pracy - mówi Agata Swornowska-Kurto.

Wśród osób, które przyznają, że w ostatnich latach zmieniło się ich podejście do sukcesu zawodowego ponad połowa jako przyczynę wskazuje fakt, że bardziej zaczęły cenić zdrowie psychiczne i chronić się przed tym, co może negatywnie na nie wpływać (52%), a także że ważniejsza stała się dla nich równowaga między pracą a życiem prywatnym (51%).

Pieniądze wciąż ważne, ale…

Nie sposób przejść obojętnie wobec stosunku do zarobków, jaki wyłania się z badania. To najistotniejsza dla badanych miara sukcesu, a także ten wymierny czynnik w postaci zbyt niskiego wynagrodzenia najczęściej wskazywany jest jako obniżający kondycję psychiczną (wskazywany przez 50% badanych). Okazuje się również, że zbyt niskie zarobki motywują 50% osób do zmiany pracy. Wynagrodzenie jest też najczęściej wskazywaną wartością jaką cenimy w pracy (przez 71% ogółu badanych, 64% liderów_ek, 71% pracowników_czek).

Praca nadal pełni w Polsce przede wszystkim funkcję przetrwaniową, a dopiero w dalszej kolejności - rozwojową czy tożsamościową, dlatego nie dziwi fakt, że aż tak mocno cenimy wynagrodzenie i tak wysoce oceniamy jego znaczenie i wpływ na kondycję psychiczną czy sukces zawodowy. To mocno zakorzeniony kod kulturowy. Tym bardziej cieszą dochodzące do głosu kwestie dobrostanu psychicznego, czy satysfakcji, a także zmiany w postrzeganiu produktywności. 84% badanych za ważne uznaje to, żeby oceniać nie tylko efekty ich pracy, ale brać pod uwagę także zaangażowanie i włożony wysiłek, a co piąty badany uznał, że produktywność to osiąganie dobrych wyników bez przeciążania się pracą kosztem zdrowia. Na tradycyjne metody definiowania produktywności liczbą przepracowanych godzin i wykonanych zadań wskazuje tylko 9% badanych – mówi Agata Swornowska-Kurto.

Spragnieni doceniania

W badaniu sprawdziliśmy także, jakie kompetencje powinien posiadać współczesny lider. Zdaniem osób w środowisku pracy powinien doceniać pracowników_czki (61%), umieć motywować zespół (58%), budować zaufanie (52%).

48% badanych wskazało, że powinien umieć aktywnie słuchać i zaznaczmy przy tym, że 92% liderów_ek deklaruje, że rzadziej bądź częściej, ale rozmawiają z pracownikami_czkami o sprawach innych niż obowiązki zawodowe.

Od liderów i liderek oczekujemy także, aby dawali przykład swoim zachowaniem i postawą (46% badanych). Co istotne, 61% badanych liderów_ek uważa, że swoim zachowaniem daje zespołowi dobry przykład troski o zdrowie psychiczne i równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Z drugiej strony jednak taki dobry przykład widzi tylko 30% badanych pracowników_czek.

Więcej danych i wniosków płynących z badania można znaleźć w raporcie „Sukces na wagę zdrowia - o kondycji psychicznej i przyszłości pracy” - do pobrania bezpłatnie na stronie kampanii BlizesjSiebie.info

O badaniu

Badanie „Sukces na wagę zdrowia - o kondycji psychicznej i przyszłości pracy” zostało zrealizowane przez Grupę Artemis w marcu 2025 roku na grupie 1166 osób. Główna linia podziału próby badawczej dotyczyła zajmowanego stanowiska. W zależności, czy wiąże się ono z zarządzaniem pracą innych osób, podzielono ją na liderów_ki oraz pracowniki_czki (osoby niezarządzające).

O kampanii

Foto: Mat. Prasowe

Celem kampanii „Bliżej Siebie”, w ramach której zrealizowano badanie, jest zwiększanie świadomości konieczności dbania o kondycję psychiczną w środowisku pracy oraz promowanie nowoczesnego przywództwa opartego na zrozumieniu potrzeb ludzi. Kampania w różnorodnych działaniach odpowiada na konkretne wyzwania i potrzeby rynku pracy, przekonując, że jest w nim miejsce na emocje, empatyczne podejście oraz rozmowy o samopoczuciu. Kampania to odpowiedź dla odpowiedzialnych firm, które nie tylko wdrażają nowe rozwiązania, ale także poszukują partnerstw, inspiracji i wsparcia.

Zapraszamy na kanały kampanii: na stronę Blizejsiebie.info oraz na profile na Facebooku, LinkedIn, Instagramie, YouTube i Spotify.

Partnerem Strategicznym 3. edycji kampanii „Bliżej Siebie” jest Sodexo Polska Sp. z o.o.

Partnerami Głównymi kampanii zostali: Energa-Operator S.A., Energa-Operator Wykonawstwo Elektroenergetyczne sp. z o.o.; Gourmet Foods Sp. z o.o.; Orange Polska S.A.; Rossmann SDP sp. z o.o.