Szkolna wyprawka działa źle

Podręczniki są drogie, a gminy i szkoły nie wykorzystują możliwości, by pomóc rodzicom.

Publikacja: 25.08.2013 20:34

Szkolna wyprawka działa źle

Foto: Fotorzepa, Radek Pasterski RP Radek Pasterski

Co roku rząd wykłada grubo ponad 100 mln zł na tzw. wyprawkę szkolną. Pieniądze mają wesprzeć przy zakupie podręczników dla dzieci rodziny mniej zamożne, ale także np. te wielodzietne. Problem w tym, że co roku spora część tych funduszy pozostaje niewykorzystana i wraca do budżetu państwa.

Zdaniem naszych rozmówców, program nie jest dopasowany do realiów. Ponadto za mało wiedzą o nim nie tylko rodzice, ale i sami gminni urzędnicy, którzy odpowiadają za dzielenie tych pieniędzy.

W tym roku na wyprawkę szkolną rząd przeznaczył 180 mln zł, czyli o ponad 50 mln więcej niż rok temu. Rodzice uczniów klas I–III szkół podstawowych mogą liczyć na wsparcie do kwoty 225 zł, uczniów szkół ponadgimnazjalnych do 445 zł, a niepełnosprawnych – nawet 770 zł.

Dla większości z nich został wyznaczony próg dochodów 456 zł na członka rodziny, a dla rodzin dzieci rozpoczynających naukę w I klasie podstawówki lub szkoły artystycznej – 539 zł. Rozporządzenia w tej sprawie dopuszczają jednak wyjątek.

Każda z gmin może bowiem przeznaczyć 5 proc. środków na pomoc dla tych rodzin, które mają dochody większe niż opisane w rozporządzeniu, ale spełniają wymogi określone w ustawie o pomocy społecznej – chodzi tu np. o wielodzietność czy długotrwałą chorobę któregoś z członków rodziny. Pomoc można też dostać, gdy padnie się ofiarą zdarzenia losowego, klęski żywiołowej czy ekologicznej.

I tu zaczynają się schody, niektórzy urzędnicy nie wiedzą, że z takiej możliwości mogą skorzystać. Przekonała się o tym pani Alicja z Podkarpacia (prosi o zachowanie anonimowości, bo wciąż toczy bój z urzędem o pieniądze).

– Mamy czwórkę dzieci, jedno z nich we wrześniu rozpoczyna naukę w podstawówce. Wystąpiłam do dyrektora szkoły o wsparcie, powiedział, że nie spełniam kryteriów, bo mam za wysokie dochody – opowiada „Rz” pani Alicja. Dyrektor odesłał ją do gminy, gdzie urzędnicy mieli dla niej tę samą odpowiedź.

– Ich podejście do sprawy zmieniło się dopiero wtedy, gdy przyniosłam wydrukowane rozporządzenie, z którego wynika, że także mnie należy się pomoc. Choć do tej pory nie dostałam jednoznacznego stanowiska, to chociaż ktoś rozpatruje tę sprawę – dodaje.
Inny z naszych rozmówców, mieszkaniec Lubonia (wielkopolskie), przekonuje, że temat wyprawki szkolnej był zupełnie obcy urzędnikom z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. – Urzędniczki poprosiły nas, abyśmy przyniosły dokument dotyczący programu, z którego chcieliśmy skorzystać – opowiada.

Fundacja Rzecznik Praw Rodziców, która od pewnego czasu pomaga w pozyskiwaniu dofinansowania na szkolne podręczniki, od początku sierpnia odbiera kilka, czasami kilkanaście e-maili lub telefonów w podobnych sprawach. – Gminy np. nie wiedzą, na kim spoczywa obowiązek wypłaty „wyprawki”, gdy dziecko mieszka na terenie jednej gminy, a uczęszcza do szkoły, która mieści się w innej. Bywa, że domagają się zaświadczenia o zarobkach od rodzin, które zwolnione są z tego wymogu – opowiada Anna Zielińska z fundacji.

O tym, że środki na pomoc materialną dla uczniów są źle rozprowadzane, alarmowała pod koniec 2011 r. NIK. Z jej raportu wynika, że w 2009 r. nie wykorzystano 30 proc. środków na ten cel, rok później 38 proc. W 2010 r. były województwa, które przekazały rodzicom mniej niż połowę dostępnych pieniędzy. NIK zalecał szkołom i gminom podjęcie działań, które zwiększyłyby skuteczność programu.

Ale zdaniem byłego wiceministra edukacji Sławomira Kłosowskiego potrzebne są także działania rządu. – Koszty zakupu podręczników są tak wysokie, że powinien zostać podniesiony próg dochodów, od którego można ubiegać się o wsparcie – mówi „Rz” Kłosowski. Dodaje, że rząd powinien także zwiększyć dostępność środków dla tych, którzy nie spełniają kryterium dochodowego. – To powinno być 20, a nie 5 proc. – dodaje.
Zapytaliśmy Ministerstwo Edukacji, jakie działania podjęło, aby wypromować program wyprawki szkolnej, także dla osób niespełniających kryterium dochodowego. Biuro prasowe napisało nam tylko, że od maja na stronie internetowej Ministerstwa widnieje opis programu, a z zebranych przez resort danych wynika, że samorządy założyły udzielenie pomocy w przyjętym w programie dla 5 proc. uczniów poza progiem dochodowym.

Co roku rząd wykłada grubo ponad 100 mln zł na tzw. wyprawkę szkolną. Pieniądze mają wesprzeć przy zakupie podręczników dla dzieci rodziny mniej zamożne, ale także np. te wielodzietne. Problem w tym, że co roku spora część tych funduszy pozostaje niewykorzystana i wraca do budżetu państwa.

Zdaniem naszych rozmówców, program nie jest dopasowany do realiów. Ponadto za mało wiedzą o nim nie tylko rodzice, ale i sami gminni urzędnicy, którzy odpowiadają za dzielenie tych pieniędzy.

Pozostało 88% artykułu
Edukacja
Podcast „Szkoła na nowo”: Skibidi, sigma - czyli w jaki sposób młodzi tworzą swój język?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Edukacja
MEN zmienia przepisy o frekwencji w szkole. Uczeń nie pojedzie na wakacje we wrześniu
Edukacja
Rusza nowy podcast "Rz" poświęcony edukacji
Edukacja
Marcin Smolik odwołany ze stanowiska szefa CKE
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Edukacja
Ćwiek-Świdecka: czy wyniki Szkoły w Chmurze na pewno są takie złe?