Instytut Badań Edukacyjnych krytykuje sposób oceny szkół

Dezorganizacja, stres, biurokracja – to efekt reformy systemu nadzoru oświatowego.

Publikacja: 04.08.2014 04:02

Instytut Badań Edukacyjnych krytykuje sposób oceny szkół

Foto: Fotorzepa, Danuta Matloch Danuta Matloch

W weekend napisaliśmy, że nowy system kontroli szkół jest niewydolny.

Kolejne wyniki egzaminów zewnętrznych pokazują, że w szkołach pogłębia się problem z nauczaniem przedmiotów ścisłych. Z kolei opublikowany kilka dni temu raport Najwyższej Izby Kontroli wskazuje na nasilający się problem agresji w placówkach oświatowych. Poważne zastrzeżenia do systemu oceny pracy szkół mają też nauczyciele.

Instytut Badań Edukacyjnych przyjrzał się wprowadzonej w 2009 r. przez MEN  reformie nadzoru pedagogicznego. Opublikowane właśnie wyniki tego badania wskazują, że w opinii nauczycieli i dyrektorów szkół tzw. ewaluacja zewnętrzna wiąże się przede wszystkim ze stresem i negatywnymi emocjami. Pedagodzy narzekają też na przeciążenie pracą związaną z tą kontrolą, dezorganizacją pracy dydaktyczno-wychowawczej, a także rozrostem działań  biurokratycznych. Ich zdaniem brakuje też wskazówek pokontrolnych, które pomogłyby poprawić jakość pracy szkoły. – Niektóre z etapów ewaluacji przynoszą szkole wiele korzyści, ale zarazem ich koszt jest na tyle duży, że czasem przewyższa zyski – napisali analitycy IBE.

Oto relacja, jak ewaluacja wygląda w praktyce. Dyrektor gimnazjum opisuje, jak przebiegła dyskusja na temat wyników z przedstawicielami kuratorium. „Wizytatorka narzuciła taki styl pracy, który de facto uniemożliwił swobodną wymianę opinii. Nauczycielki otrzymały pracę do wykonania, a następnie zostały z niej odpytane jak uczennice. Próby krytyki raportu były ucinane".  Gdy dyrektor zgłaszała uwagi, że raport po ewaluacji nie uwzględnił lokalnych uwarunkowań pracy szkoły, wizytatorka przerwała jej, mówiąc, że nie dyskutuje się z narzędziami. „Dyrektor zachowywała się jak osoba onieśmielona i zdominowana przez wizytatorkę. Po jej reakcji na próbę polemiki z wnioskami, dyrektor zamilkła zupełnie" – czytamy.

Zdaniem analityków IBE takie zachowanie przedstawicieli kuratoriów prowadzi do sytuacji, w której dyrektorzy szkół czy nauczyciele nie podejmują żadnych działań naprawczych w systemie pracy szkoły, bo mają zastrzeżenia do metodologii czy narzędzi badawczych.

Nauczyciele przyznają także, że po przeprowadzonej ewaluacji brakowało im wskazówek, co powinni zrobić, by poprawić efektywność swojej pracy. –  Brak jakichkolwiek sugestii, informacji o tym, co szkoła może zrobić z zaprezentowanymi wynikami, sprawiał, że niektóre z nich nie wiedziały, jak wykorzystać zgromadzony materiał – piszą analitycy Instytutu.

IBE w swoim raporcie wymienia kilkanaście rekomendacji, które mają pomóc naprawić ten system kontroli szkół. Sugeruje wprowadzenie jasnych i precyzyjnych kryteriów oceny, a także mechanizmu informacji zwrotnej dla nauczycieli, których praca była obserwowana przez wizytatorów. Zdaniem ekspertów Instytutu taki sam mechanizm powinien być używany w kontekście całej szkoły. Wyniki ewaluacji powinny być uzupełniane o wskazówki dotyczące pożądanych zmian pracy szkoły. IBE sugeruje też uproszczenie narzędzi badawczych, a także szkolenia dla wizytatorów, które mają zmienić ich podejście do wykonywanych obowiązków na życzliwe i okazujące szacunek.

Raport IBE to nie pierwsza krytyczna ocena zmian w nadzorze pedagogicznym przygotowanych m.in. przez obecną wiceminister edukacji Joannę Berdzik. Pod koniec 2012 roku ostro w tej sprawie wypowiedziała się NIK, pisząc, że wdrożenie nowych zasad nadzoru pedagogicznego nie zostało właściwie przygotowane, że poszczególne formy nadzoru  były wykorzystywane w niewystarczającym stopniu, co doprowadziło do tego, że efekty kształcenia w części szkół się obniżyły.

W weekend napisaliśmy, że nowy system kontroli szkół jest niewydolny.

Kolejne wyniki egzaminów zewnętrznych pokazują, że w szkołach pogłębia się problem z nauczaniem przedmiotów ścisłych. Z kolei opublikowany kilka dni temu raport Najwyższej Izby Kontroli wskazuje na nasilający się problem agresji w placówkach oświatowych. Poważne zastrzeżenia do systemu oceny pracy szkół mają też nauczyciele.

Pozostało 88% artykułu
Edukacja
Podcast „Szkoła na nowo”: Skibidi, sigma - czyli w jaki sposób młodzi tworzą swój język?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Edukacja
MEN zmienia przepisy o frekwencji w szkole. Uczeń nie pojedzie na wakacje we wrześniu
Edukacja
Rusza nowy podcast "Rz" poświęcony edukacji
Edukacja
Marcin Smolik odwołany ze stanowiska szefa CKE
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Edukacja
Ćwiek-Świdecka: czy wyniki Szkoły w Chmurze na pewno są takie złe?