Ukraińskie dzieci i młodzież korzystają z nauki i opieki na takich samych warunkach jak polscy uczniowie. Podlegają obowiązkowi szkolnemu. Wystarczy, że rodzice zgłoszą się do najbliższej placówki i wypełnią dokumenty. Najlepiej mieć świadectwa szkolne, ale jeśli ich brakuje, to wystarczy napisać oświadczenie z informacją o ukończonych klasach. Jeśli szkoła nie będzie dysponowała miejscem dla ukraińskiego ucznia, to gmina skieruje go do innej placówki na swoim terenie.
Najlepiej, by uczniowie nieznający języka polskiego trafiali do specjalnie dla nich przygotowanych oddziałów przygotowawczych. W klasach tych będą sześć godzin tygodniowo uczyć się języka polskiego i nadrabiać różnice programowe. Uczeń może również korzystać z pomocy osoby mówiącej po ukraińsku zatrudnionej w charakterze pomocy nauczyciela. Będzie nią mogła zostać np. nauczycielka z Ukrainy. A po wakacjach, jeśli ukraińscy uczniowie jeszcze będą w Polsce, trafią do klas razem z polskimi uczniami lub znów do oddziałów przygotowawczych.
Jeśli w gminie nie organizuje się oddziałów przygotowawczych, to ukraińskim uczniom i tak przysługują lekcje języka polskiego. Przynajmniej dwie tygodniowo.
Nieco inaczej wygląda sprawa zapisów dziecka do przedszkola. Dzieci sześcioletnie mają obowiązek odbyć roczne przygotowanie przedszkolne w tzw. zerówce – w przedszkolu lub oddziale przedszkolnym przy szkole podstawowej. Dla młodszych dzieci takiego obowiązku nie ma. Mogą chodzić do przedszkola, ale nie muszą.
O przyjęciu dziecka do przedszkola lub zerówki w trakcie roku szkolnego decyduje dyrektor placówki. To do niego trzeba się zgłosić, by zapisać dziecko.
Ukraińskie dziecko może trafić do klasy lub oddziału przedszkolnego poza placówką. Procedowana w parlamencie ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym zezwala na tworzenie innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych podporządkowane organizacyjnie szkołom lub przedszkolom. Chodzi o to, by każdy uczeń i każdy chętny przedszkolak znalazł miejsce.
Nieco trudniej może być ze znalezieniem miejsca do opieki nad dziećmi w wieku do lat trzech. Brakuje żłobków i klubów dziecięcych. Aby zapewnić najmłodszym Ukraińcom opiekę, specustawa dopuszcza wyjątkowo tworzenie placówek w miejscach, które nie w pełni spełniają dotychczasowe wymogi lokalowe.
Specustawa przewiduje też ułatwienia dla ukraińskich studentów. Będą mogli ubiegać się o stypendium socjalne lub kredyt studencki. Każda uczelnia określa własne procedury przeniesienia z uczelni zagranicznej.
Czytaj więcej
Specjalna ustawa ułatwi życie uciekinierów przed wojną.
