Wystarczy chcieć

Na początku października mija kolejny termin naboru wniosków w programie Erasmus+. Twoja szkoła planuje wyjazd kadry lub zawarcie partnerstwa? A może myślisz o wymianie młodzieży? Przygotowania musisz zacząć już teraz!

Publikacja: 28.09.2022 09:00

W ramach obecnie prowadzonego naboru w Erasmusie + do podziału między beneficjentów jest łącznie 2,6

W ramach obecnie prowadzonego naboru w Erasmusie + do podziału między beneficjentów jest łącznie 2,6 mln euro

Foto: Szymon Łaszewski/FRSE

Materiał Partnera: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Jesienne nabory w Erasmusie+ planowane są m.in. w Akcji 1. i 2. sektora Edukacja szkolna (Mobilność kadry edukacji szkolnej i Partnerstwa na małą skalę) oraz w Akcji 2. sektora Młodzież. Będą to pierwsze konkursy po zniesieniu stanu pandemii, jest więc szansa, że projekty uda się zrealizować bez dodatkowych komplikacji. W Akcji 1. Edukacji szkolnej do podziału będzie ok. 2 milionów euro – w ubiegłorocznych naborach dofinansowanie uzyskiwało od stu kilkunastu, do stu kilkudziesięciu wniosków. W Akcji 2. tego sektora na beneficjentów czeka ok. 600 tys. euro.

Jak się przygotować do wnioskowania? To pytanie zadawane jest przez wiele osób, nie ma jednak uniwersalnego zestawu porad, które zagwarantują sukces, ani też instrukcji zawierającej konkretne kroki, jakie należy podjąć w celu jego osiągnięcia. Dlaczego? Bo chodzi o autentyczność zidentyfikowanych potrzeb, oryginalność koncepcji projektu i właściwe postawienie celu. Do dzieła!

Po co, dla kogo i z kim?

Zacznijmy od uwag przydatnych przede wszystkim przy wnioskowaniu o dofinansowanie projektów mobilności kadry edukacji szkolnej. By uzyskać wsparcie, należy przygotować i złożyć pełną propozycję projektu, czyli poprawnie wypełniony wniosek, odzwierciedlający zdiagnozowane potrzeby – zarówno placówki, jak i uczestników. Wniosek powinien zawierać budżet oraz opis poszczególnych etapów planowanych prac.

Punktem wyjścia jest zdefiniowanie potrzeb, na które projekt będzie starał się odpowiedzieć. W formularzu warto podać, skąd wnioskodawca pozyskał wiedzę o rzeczywistym istnieniu potrzeb, i przywołać dokumenty źródłowe leżące u podstaw ewaluacji początkowej. Analiza potrzeb instytucji i jej społeczności w praktyce oznacza zastanowienie się nad tym, z jakimi problemami i wyzwaniami mierzy się szkoła, co wymaga poprawy w jej funkcjonowaniu, by polepszyć jakość i skuteczność pracy.

Kolejnym ważnym elementem wniosku jest sformułowanie oczekiwanych rezultatów działań. Pomocne jest tu spisanie problemów, które chcemy poruszyć poprzez projekt w obrębie danego tematu, i sformułowanie pytań, na które uczestnicy, tj. uczniowie/nauczyciele, powinni znać odpowiedź po zakończeniu działania/pracy.

Po zakończeniu tego etapu możemy przystąpić do określenia celów. W pierwszej kolejności należy sformułować cele ogólne, nazywane strategicznymi. Nie są one zadaniami, ale jedynie wyznaczają kierunek, w jakim powinni podążać uczestnicy przedsięwzięcia. Stanowią one podstawę celów operacyjnych, czyli zamierzonych osiągnięć. Cele operacyjne powinny określać sposób organizacji zajęć i dawać wyraźne wskazówki – konkretne informacje, co, jak i kiedy należy wykonać. Kreując te cele, warto posłużyć się zasadą S.M.A.R.T. Powinny one być zatem specyficzne (S), mierzalne (M), ambitne (A), ale osiągalne, realistyczne (R) i terminowe (T), czyli określone w czasie. Dla przykładu cel ogólny to większa motywacja do nauki wśród uczniów. Cel SMART: wzrost motywacji do nauki biologii i chemii wśród uczniów w wieku 15–16 lat w okresie trwania projektu.

W fazie przygotowań należy zorganizować spotkanie dla wszystkich osób zainteresowanych udziałem w projekcie lub podzielić się z nimi pomysłem jego realizacji. Trzeba zatem jasno opisać ideę propozycji, określić jej ramy czasowe, wyjaśnić jej cele, omówić planowane efekty końcowe oraz sposób ich prezentacji. Zanim zespół projektowy zacznie wykonywać zadania, należy ustalić, w jaki sposób zostaną zademonstrowane i udokumentowane wyniki pracy. Ważne jest, aby działania podejmowane w trakcie realizacji projektu były widoczne w najbliższym środowisku.

Punktem wyjścia w każdym projekcie jest zdefiniowanie celów, które uczestnicy zamierzają osiągnąć

Punktem wyjścia w każdym projekcie jest zdefiniowanie celów, które uczestnicy zamierzają osiągnąć

Szymon ?aszewski

Pamiętajmy o priorytetach

W podobny sposób wygląda proces przygotowania się do wnioskowania w Akcji 2. sektora Edukacja szkolna (Partnerstwa na małą skalę). Tu także pracę nad wnioskiem należy rozpocząć od zdefiniowania celów projektu, które wynikają z potrzeb, i problemów występujących w danej organizacji. Jednym z warunków uzyskania dofinansowania jest to, by projekt wpisywał się w co najmniej jeden, a maksymalnie trzy z priorytetów programu Erasmus+ – horyzontalnych bądź sektorowych. Nie należy jednak stosować zasady „im więcej, tym lepiej” – liczba wybranych priorytetów nie wpływa na ocenę projektu. W każdym projekcie należy uwzględnić za to korzystanie z ekologicznych rozwiązań, włączanie w projekt uczestników z mniejszymi szansami lub/oraz korzystanie z technologii informatycznych.

Cele projektu powinny być tak określone, by każdy z partnerów mógł i chciał je realizować. Partnerstwo oznacza też, że treść wniosku oraz zasady współpracy powinny być uzgodnione z instytucjami, z którymi planujemy współpracę. Gdzie znaleźć partnera idealnego? Możliwości jest wiele! Można skorzystać z platform Komisji Europejskiej takich jak: eTwinning, Eurodesk, OTLAS, EPALE, School Education Gateway czy Platforma Upowszechniania Rezultatów Projektów Erasmus+. Możliwe też, że organ prowadzący placówkę (np. szkołę) nawiązał już współpracę międzynarodową i może pomóc w pozyskaniu partnera.

Po znalezieniu współpracowników przychodzi czas na wspólne opracowanie planu projektu. Jakie działania pozwolą na osiągnięcie wyznaczonych celów? Ile środków będzie na to potrzebnych? Procedura tworzenia budżetu w nowej perspektywie finansowej jest elastyczna. Budżet opiera się na wybranej kwocie ryczałtowej (30 lub 60 tys. euro), w ramach której należy zaplanować wszystkie aktywności prowadzące do osiągnięcia wyznaczonego celu. To autorzy wniosku szacują, jakie koszty pochłoną np. wyjazdy do organizacji partnerskich. Opis wydatków nie musi być bardzo szczegółowy, powinien jednak być na tyle klarowny, by osoba oceniająca wniosek była w stanie stwierdzić, czy koszty te są racjonalne. Po decyzji o otrzymaniu dofinansowania większość kwoty grantu (zazwyczaj 80 proc.) zostanie przelana organizacji koordynującej, która będzie dystrybuować środki do partnerów projektu. Pozostała część dofinansowania jest wypłacana po zrealizowaniu projektu.

Tylko z młodymi

W sektorze Młodzież inne jest grono podmiotów uprawnionych do wnioskowania, ale ogólny schemat przygotowań nie odbiega znacząco od opisanego powyżej. Tu również pierwszym krokiem do dobrego projektu jest odpowiedź na pytanie: dlaczego chcę zrealizować wymianę? Dla kogo i po co to robię? Zdiagnozowanie konkretnej grupy odbiorców działań to podstawa do dalszej pracy. Kolejny krok to określenie metod pracy i wybór narzędzi, co w rezultacie pomoże określić cele projektu i konkretne działania. Wybierając tematykę projektu, należy też pamiętać o europejskich priorytetach programu, opisanych w Przewodniku.

Charakterystycznym elementem projektów w tym sektorze jest natomiast zaangażowanie młodzieży. Młodzi ludzie powinni być obecni na każdym etapie przygotowania i realizacji projektu – wspólnie z nimi należy określić cele projektu (zgodnie z opisaną już zasadą SMART). Pisząc wniosek (w każdym sektorze), należy zachować spójność i jasność wypowiedzi, warto też unikać skrótów myślowych i nadmiernego uogólniania. Każdy pomysł, sposób działania, dobór partnerów i tematyka powinny mieć jasne uzasadnienie, wynikać z założeń projektu i wpływać realnie na osiąganie zamierzonych celów.

Wnioski w jesiennym naborze należy składać poprzez platformę: https://webgate.ec.europa.eu/erasmus-esc/index. Aby móc się na niej zalogować, należy założyć konto EU Login oraz (w przypadku nowych podmiotów) zarejestrować organizację w systemie ORS, nadając jej indywidualny numer OID2. Wszystkim wnioskodawcom życzymy powodzenia! Szczegółowe informacje o programie znaleźć można w Przewodniku po Programie Erasmus+ na stronie erasmusplus.org.pl.

Dorota Wojciechowska, Agnieszka Cieślak, Maja Rachwał, ekspertki Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.

Materiał Partnera: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Za granicą
Czarnek pokaże Polskę młodzieży izraelskiej
Za granicą
Komisja Europejska: Bezpłatne bilety na podróż dla 35 tys. młodych ludzi
Za granicą
BBC: dzieci najlepiej wychowywać tam, gdzie jest dobra edukacja
Za granicą
Jak się wychowuje przyszłych studentów Yale? Wyjaśnia dyrektorka szkoły w Lesznie
Materiał Promocyjny
ESG - Raportowanie w praktyce – IV edycja
Za granicą
Nie bój się pytać! Poradnik dla erasmusowców
Za granicą
Jak motywować? Wskazówki dla koordynatora projektu